در ناامیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است
فرمول امید مهم‌ترین فرمولی در این روزها می‌تواند انرژی ما بازیابی کند. امید نیروی محرک تلاش و انگیزه‌ای برای پیشرفت و رشد است. در مقاله واقعیت پنج‌گانه برای تغییر زندگی گفتم که زندگی مجموعه‌ای از واقعیت‌ها و تصویری از این واقعیت‌ها است و پنج واقعیت حیاتی برای رشد را بیان کردم. رشد نیز چرخه‌ای از این واقعیت‌ها و تصویر آنها در زندگی است. تصویر واقعیت‌ها یعنی همان دستآوردهای ما که شامل خروجی‌ها، پیامدها و نتایج زندگی می‌شود.
در بیت «در ناامیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است» ۶۷٪ امید وجود دارد. ناامیدی برابر است با نون+الف+الف+میم+یا+دال که می‌شود به عبارتی چهارششم امید یعنی همان ۶۷ درصدی که گفتم. پس حتی اگر ناامید هم باشیم درون این ناامیدی دوسوم امید پیدا می‌شود.
امید چیست
امید در ویکی‌پدیا این گونه تعریف شده است:
امید باور داشتن به نتیجهٔ مثبت اتفاق‌ها یا شرایط، در زندگی است. امیداحساسی است دربارهٔ اینکه می‌توانیم آنچه را که می‌خواهیم، داشته باشیم یا یک اتفاق، بهترین نتیجه را برای ما خواهد داشت. امیدوار بودن با خوش‌بین بودن متفاوت است. امید یک حالت احساسی است یعنی یکی از احساسات انسان است اما خوش‌بین بودن نتیجهٔ یک روش و الگوی تفکر عمدی و اختیاری (بینش) است که باعث حالت و رفتار مثبت در انسان می‌شود.
از طرف دیگر یک تعریف علمی از منظر ریاضی داریم که به آن فرمول امید ریاضی گفته می‌شود:
امید ریاضی (به انگلیسی: Expected value) یا مقدار چشمداشتی یا مقدار انتظاری در نظریه احتمالات، مقدارِ قابل انتظاری است از یک متغیر تصادفیِ گسسته که برابر است با مجموع حاصل‌ضرب احتمالِ وقوع هر یک از حالات ممکن در مقدار آن حالت. در نتیجه میانگین برابر است با مقداری که به‌طور متوسط از یک فرایند تصادفی با بی‌نهایت تکرار انتظار می‌رود. به بیان ساده‌تر، امید ریاضی از یک متغیر تصادفی، مقدارِ میانگینِ تعداد دفعاتِ مشاهده شدهٔ یک وضعیت است. به عنوان مثال، در پرتاب یک سکه، برای بدست آوردن احتمال مشاهدهٔ هر سمت از یک سکه (شیر یا خط)، می‌توان این کار را به دفعات زیاد انجام داد. اکنون میانگین تعداد دفعاتِ مشاهدهٔ هرکدام از حالت‌ها (شیر یا خط)، برابر است با امید ریاضی به‌طور مثال برای تاس داریم:
E[X] = 1/6 x 1 + 1/6 x 2 + 1/6 x 3 + 1/6 x 4 + 1/6 x 5 + 1/6 x 6 = 3.5
یعنی اگر بی‌نهایت بار تاس را پرت کنیم، مقدار میانگین بدست آمده به سمت عدد ۳٫۵ میل خواهد کرد.
اما سؤال اینجاست که
ارتباط بین فرمول امید زندگی با ریاضی چیست
رابطه این دو امید از یک طرف به کلیدواژه مشترک امید برمی‌گردد. و از طرف دیگر به زندگی ما برمی‌گردد که اگر بی‌نهایت بار واقعیت‌هایی که قبلاً به آنها اشاره کردم (یعنی یادگیری، عملکرد، ارتباطات، خلاقیت و اجتماع) تکرار و اندازه‌گیری شود، مقدار میانگین امید به سمت بی‌نهایت میل خواهد کرد. بنابراین فارغ از اینکه امید زندگی با امید ریاضی ارتباط داشته یا نداشته باشد، امید یک پیامد (دستآورد میانی که به مخاطب برمی‌گردد) برای زندگی ماست. یعنی اگر بتوانیم از فعالیت‌های روزانه‌ای که در زندگی انجام می‌دهیم و واقعیت‌های ما را می‌سازد، خروجی‌های مطلوبی ایجاد شود، این خروجی‌ها برای مخاطبان (خانواده، تیم، گروه، سازمان، همکاران، همشهریان و …) خوشایند خواهد بود و امید ما افزایش خواهد یافت.
اکنون چگونه می‌توانیم این امید را افزایش دهیم؟
ما فرمولی را با ۴ عنصر کشف کرده‌ایم که حاصل تجربه ما در طول سالیان زندگی است و شما هم می‌توانید از این فرمول برای افزایش امیدواری خود استفاده کنید. امید یعنی الف+میم+یا+دال. حال براساس این ۴ حرف امید که ۴ عنصر حیاتی آن را تشکیل می‌دهد فرمول امید را رمزگشایی می‌کنیم:
الف: ارزش‌آفرینی
ارزش‌آفرینی یعنی اینکه من بتوانم پدیده‌ی جدیدی را به این دنیا اضافه کنم یا پدیده‌ی قبلی که کسی اضافه کرده است را بهبود دهم. تمامی اختراعات و ابداعات و اکتشافاتی که بشر تاکنون به این دنیا اضافه کرده است حاصل ذهن ارزش‌آفرین افرادی بوده است که به زندگی امیدوار بوده‌اند و می‌خواستند تا زندگی خود و دیگران را متحول و دگرگون کنند.
میم: مسئولیت‌پذیری
مسئولیت‌پذیری یعنی اینکه من در قبال خودم و افراد پیرامون خودم مسئولیت دارم تا بتوانم کمک کنم تا مسائل و موضوعات آنها حل‌وفصل شود. این مسئولیت‌پذیری بر پایه مهربانی و بخشندگی من خواهد بود و بدون هیچ چشم‌داشت و منتی باید باشد. افراد پیرامونی من همان کسانی هستند که جامعه بزرگ جهانی را تشکیل داده‌اند و به میزان تأثیرگذاری من بر آنها باید به این مسئولیت جامه عمل بپوشانم تا امیدواری در زندگی خود و دیگران افزایش پیدا کند.
یا: یادگیری
یادگیری یعنی اینکه من به چه میزان توانسته‌ام آگاهی‌ها، آموخته‌ها و خوانده‌های خودم را در زندگی اجرا کنم و به مرحله عمل برسانم تا بتواند تغییر و تحولی در زندگی من و دیگران ایجاد کند. یادگیری آموزش نیست، فقط آگاهی نیست، بلکه ماشین تفکری است که براساس تحلیل من از شرایط می‌تواند تصمیم‌گیری‌های منطقی و راهبردی من را برای بهبود رفتارها، گفتارها و کردارهای من اجرایی کند تا امیدواری به نقطه سقف خود نزدیک شود.
دال: درآمدزایی
درآمدزایی یعنی اینکه من به چه میزان توانسته‌ام ثروتی به این جهان اضافه کنم. باز این هم برمی‌گردد به اینکه میزان ظرفیت وجودی من چقدر است. هر چه ظرفیت وجودی من بیشتر باشد، ثروت‌آفرینی من بیشتر و بعد درآمدزایی من بیشتر خواهد بود. یکی می‌تواند کارخانه‌ای احداث کند، نفر بعدی مدرسه‌ای، فرد دیگر بیمارستانی، یا کس دیگر حتی یک بقالی! درآمدزایی تک تک ما باعث افزایش ثروت ملی خواهد شد و امیدواری به زندگی افزایش خواهد یافت. ثروت را هم صرفاً مادی و مالی نبینید.
مشق تغییر
اکنون برای اندازه‌گیری میزان افزایش امید خود نسبت به روز قبل هر شب فعالیت‌ها و واقعیت‌های روزانه خود را با این چهار پرسش مرور کنید. برای هر کدام نمره‌ای بین ۱ تا ۱۰ بدهید و میانگین جمع نمرات را با روز قبل مقایسه کنید.
۱. آیا امروز ارزش‌آفرینی کردم؟
۲. آیا امروز مسئولیت‌های خودم را در قبال دیگران و جامعه انجام دادم؟
۳. آیا امروز چیزی یاد گرفتم؟
۴. آیا امروز ثروتی را به جهان اضافه کردم؟
