اندیشمندان دروغین، بازارهای آزاد و شکنندگی جامعه
ساعتی با اقتصاددانان (۲۰۱۹) یک تاریخچه فشرده از نحوه تسلط اقتصاددانان بر گفتمان سیاسی در عصر ماست. این اثر ظهور ایدئولوژی نئولیبرال را از دهه ۱۹۶۰ تا امروز دنبال می‌کند.
بنیامین اپلباوم رهبری اقتصادی و تجاری هیئت تحریریه نیویورک تایمزست. نوشته‌های وی در واشنگتن‌پست، بوستون‌گلوب و شارلوت‌آبزرور آغاز شده و جایزه جورج پولک و نامزدی جایزه پولیتزر را برای وی به ارمغان آورد.
این کتاب چه‌چیزی برای من دارد؟ روایتی مهم از تاریخ اقتصادی.
برای مدت طولانی، اقتصاددانان اکثراً دانشگاهیانی نظری بودند که در کلاس‌ها و کتابخانه‌ها فرو رفته بودند. با این حال، در دهه‌های پس از جنگ جهانی دوم، تعداد کمی از آنها به تالارهای قدرت راه پیدا کرده، زندگی آمریکایی‌ها را در این روند متحول می‌کنند.
این خلاصه‌کتاب داستان این صعود حیرت‌انگیز و عواقب آن را برای زندگی روزمره ما بازگو می‌کند. بخش‌های این خلاصه‌کتاب ردیابی می‌کنند که چگونه اندیشه‌های غالباً رادیکال و بازارمحور متفکرانی مانند میلتون فریدمن، آرتور لافر و والتر اوی به ایدئولوژی پیش‌فرض بسیاری از شخصیت‌های سیاسی در ایالات متحده و جهان تبدیل شده‌اند. در تشریح این تغییر فرهنگی، این بخش‌ها توضیح می‌دهند که چرا دولت‌ها و البته شرکت‌های بزرگ بسیار نرم و آرام قدرتمند شده‌اند. ساعتی با اقتصاددانان
اقتصاددانان بازار آزاد برای پایان دادن به پیش‌نویس طرفداری کردند – و پیروز شدند.
۱۱ می ۱۹۶۶ست. هرج‌ومرج در دانشگاه شیکاگو فوران می‌کند. صدها دانشجو به ساختمان‌های اداری دانشکده هجوم می‌آورند. آنها شعار می‌دهند. پرچم به اهتزاز در می‌آورند، و آهنگ‌های اعتراضی می‌خوانند. خواسته آنها ساده‌ست: آنها می‌خواهند ایالات متحده جنگ نظامی را خاتمه دهد.
اقدامات نمایشی از این قبیل اغلب اعتبار بالایی را برای پایان احتمالی خدمت اجباری نظامی طلب می‌کنند. اما آنها لیاقت همه افتخارات را ندارند. حقیقت اینکه، در پشت صحنه، گروه کاملاً دیگری نیز برای پایان خدمت اجباری نظامی می‌جنگید. ساعتی با اقتصاددانان
بنابراین، این فعالان پنهان چه‌کسانی بودند؟ اقتصاددانان راست‌گرا. در طول دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، تقویت مداوم ایدئولوژی بازار آزاد توسط سیاستمداران محافظه‌کار به توجیه پایان طرح کمک کرد.
در دهه‌های پس از جنگ جهانی دوم، ایالات متحده از یک سیستم پیش‌نویس برای کارکنان ارتش عظیم‌ش استفاده کرد. بدان معنا که تعداد معینی از مردان نظامی، خواه‌ناخواه مجبور به فراخوانی شدند. با گسترش جنگ ویتنام در دهه ۱۹۶۰، این طرح محبوبیت بیشتری پیدا کرد. اما سیاستمداران تمایلی به پایان دادن به آن نداشتند. آنها معتقد بودند كه اتكاء به افراد داوطلب هزينه‌برست و هرگز نظامیان كافی را جذب خودش نمی‌كند. ساعتی با اقتصاددانان
تغییر سیاست
یک حلقه نوظهور از اقتصاددانان نظر دیگری داشتند. این گروه شامل میلتون فریدمن، مارتین اندرسون و والتر اوی بودند. این اندیشمندان معتقد بودند که اجبار مردان به فراخوانی نقض غیراخلاقی حقوق آنهاست. آنها استدلال کردند که آنچه دولت باید انجام دهد اینکه مزدی عادلانه برای خدمات ارائه دهد و فقط افرادی را استخدام کند که داوطلبانه در آن ثبت‌نام کرده‌اند. اساساً، آنها فکر می‌کردند که سربازی نیز باید مانند هر شغل دیگری در بازار کار باشد. ساعتی با اقتصاددانان
آنها طرح‌شان را در سخنرانی‌ها، مقالات و کتاب‌ها بیان کردند. برای آنها، یک سیستم کاملاً داوطلبانه منصفانه‌تر، اما مهم‌تر از همه، مقرون‌به‌صرفه‌ترست. بله، دولت مجبورست برای جذب نیروها هزینه بیشتری بپردازد، اما داوطلبان انگیزه بیشتری دارند و مدت بیشتری خدمت می‌کنند. منتقدان نگران بودند که سیستمی مانند آن افراد فقیری را که گزینه‌های کمتری دارند، به طور نامتناسب جذب کند. اما این نگرانی کنار گذاشته شد. ساعتی با اقتصاددانان
این ایده‌ها سرانجام مورد توجه قرار گرفت، خصوصاً پس از آنکه مارتین اندرسون شخصاً یادداشتی را درباره این طرح به ریچارد نیکسون، نامزد انتخابات ریاست جمهوری ارائه داد. تحت تأثیر این بحث، نیکسون برای پایان دادن به پیش‌نویس تبلیغات انتخاباتی کرد. و پس از انتخاب در ۱۹۶۸، او خواستار ایجاد ارتش کاملاً داوطلبانه شد. او موفق شد. پیش‌نویس در ۱۹۷۱ لغو شد. ساعتی با اقتصاددانان
این تغییر سیاست اولین پیروزی بزرگ برای اقتصاددانانی مانند اندرسون، فریدمن و اوی بود. و دهه‌های بعدی موارد دیگری را به ارمغان می‌آورد.
در طول دهه ۱۹۶۰، قدرت تفکر کینزی کم‌رنگ شد.
از پرتاب اسپوتنیک در ۱۹۵۷ به فضا تا فرود اولین انسان روی ماه در ۱۹۶۹، رقابت فضایی یکی از رقابت‌های تعیین‌کننده دهه ۱۹۶۰ بود. با این حال، رقابت بین اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ایالات متحده آمریکا امپریالیستی تنها رقابتی نبود که در آن دهه پر آشوب انجام شد. ساعتی با اقتصاددانان
درگیری دیگر در دولت آمریکا بود – یک اختلاف بین اقتصاددانان. در یک طرف کینزی‌ها بودند که به نام اصلی‌ترین نظریه‌پردازی آنها، جان مینارد کینز، نام‌گذاری شده بود. و از سوی دیگر، دانشکده اقتصاد شیکاگو بود که ریاست آن را میلتون فریدمن و همکاران‌ش بر عهده داشتند.
محور این بحث یک سؤال ساده بود: دولت چقدر باید برای مدیریت اقتصاد تلاش کند؟
در دهه ۱۹۳۰، رکود بزرگ اقتصاد جهان را فلج کرد. قیمت سهام و تولید سقوط کرد و از هر چهار کارگر آمریکایی یک نفر بیکار شد. در برابر این فاجعه، اقتصاددان انگلیسی، جان مینارد کینز، راه‌حلی ارائه داد. وی استدلال کرد که دولت باید با برنامه‌های گسترده هزینه‌های عمومی، اقتصاد را دوباره زنده کند. این امر باعث می‌شود افراد به کار بپردازند و برای خرید کالاها و خدمات بیشتر پول در جیب‌شان بگذارند.
کینزیانیسم
رئیس جمهور فرانکلین روزولت از نسخه متوسطی از این روش برای عبور کشورش از بحران استفاده کرد. در دهه‌های بعد، ایالات متحده تقریباً به این طرح پایبند ماند، البته با اصلاحات جزئی. در اواخر دهه ۱۹۶۰، رئیس جمهور جانسون از این منطق برای توجیه برنامه‌های بزرگ و موفق اجتماعی خودش مانند مدیسید [Medicare] و سایر برنامه‌های ضد فقر استفاده کرده بود. زیرا کینزیانیسم نظارت داشت.
اما یک تله وجود داشت. تمام این هزینه‌ها منجر به تورم شد. در حالی که کینزیانیسم خالص خواستار مالیات بالا برای مهار این مشکل بود، اما اجرای این سیاست از نظر سیاسی بسیار محبوب نبود. بنابراین، قانونگذاران با یک معما روبرو شدند. چگونه دولت باید اقتصاد را ادامه دهد؟ فریدمن و همکاران‌ش راه‌حل‌شان را ارائه دادند: دولت باید از این ورطه خارج شود. ساعتی با اقتصاددانان
در دسامبر ۱۹۶۷، فریدمن سخنرانی پرشوری در انجمن اقتصادی آمریکا ارائه داد. در آنجا، او استدلال کرد که دولت اصلاً نباید دستی سنگین در اقتصاد داشته باشد. وی عنوان کرد که فدرال رزرو می‌تواند سعی در مهار تورم با کاهش پول در عرضه پول کند. و این بحران تمام شود. این استراتژی پول‌گرایی نامیده می‌شود. این رویکرد یک حرکت بنیادی بود، اما در دهه آینده، ایده‌های فریدمن فقط محبوب‌تر می‌شدند.
در زمان ریگان، اقتصاد عرضه و کاهش مالیات حکمفرما بود.
در اواخر دهه ۱۹۷۰، در هر عنوان، پخش اخبار و مکالمه‌ای در کف جامعه یک کلمه ظاهر می‌شد: تورم فزاینده. این فضا دو مشکل را که اقتصاد را تهدید می‌کند توصیف کرد: رکود رشد اشتغال و تورم بیش از حد.
رکود یک مشکل جدی بود. پرزیدنت کارتر در تلاش ناامیدانه برای احیای اوضاع و احوال، پل ولکر را به عنوان رئیس فدرال رزرو منصوب کرد. ولکر عقاید پول‌گرایی فریدمن را باور داشت. بنابراین، او بلافاصله شروع به محدودسازی عرضه پول کرد. هدف کاهش تورم بود، اما نتیجه آن نرخ بهره بالا، تعطیلی کارخانه‌ها و افزایش بیکاری بود. ساعتی با اقتصاددانان
دو سال بعد، وقتی ریگان وارد کاخ سفید شد، بیش از هشت میلیون آمریکایی بیکار بودند. این سیاست برای عامه مردم سخت بود، اما برای بازار مالی یک نعمت بود. با گذشت سال‌ها، این موضوع به عنوان موضوعی رایج بدل شد که یک نظریه جدید اقتصادی به سلطه رسید.
هنگامی‌که ریگان در دهه ۱۹۸۰ روی کار آمد، ایالات متحده هنوز در حال انطباق با سیاست‌های سالارانه فولکر بود. به نظر می‌رسید که کاهش تورم همیشه با افزایش بیکاری همراه‌ست. این بدان معنا بود که تقاضای مصرف‌کننده کم باقی مانده و همین امر اقتصاد را به رکود اقتصادی کشانده‌ست. راه‌حل کینزی برای این معضل افزایش تقاضا از طریق هزینه‌های دولت‌ست. اما گروه جدیدی از اقتصاددانان رویکردی کاملاً متفاوت را پیشنهاد کردند. ساعتی با اقتصاددانان
ریگانیسم
در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، اقتصاددانانی مانند رابرت موندل و آرتور لافر حمایت از کاهش مالیات را به عنوان راه‌حلی برای تورم و بیکاری آغاز کردند. ایده آنها اینکه کاهش مالیات بر درآمد، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری باعث تقویت تجارت و افزایش عرضه کالا و خدمات در اقتصاد می‌شود. این نظریه طرف عرضه اظهار داشت که رونق اقتصادی حاصل از آن ثروتمندان را غنی می‌کند. و سپس ثروت در قالب دستمزد بالاتر برای کارگران در پایین فرو می‌ریزد. ساعتی با اقتصاددانان
ریگان این ایده را دوست داشت و آن را با یک سری کاهش مالیات گسترده در سراسر کشور عملی کرد. در ۱۹۸۱، وی بالاترین مالیات بر درآمد را به ۵۰ درصد و پس از آن، چند سال بعد، آن را حتی به ۳۳ درصد کاهش داد. نتیجه کمتر از حد انتظار چشمگیر بود. علی‌رغم افزایش متوسط فعالیت اقتصادی، یک آمریکایی متوسط افزایش دستمزد یا پس‌انداز را مشاهده نکرد. در حقیقت، نابرابری سریع‌تر از هر زمان دیگری از زمان جنگ جهانی دوم افزایش یافت. ساعتی با اقتصاددانان
بودجه دولت نیز آسیب دید. با مالیات کمتر، درآمد کمتری برای زیرساخت‌ها، برنامه‌های اجتماعی و سایر خدمات ضروری وجود داشت. دولت برای جبران این شکاف، به کاهش خدمات و هزینه‌های هنگفت جبران کسری بودجه متوسل شد. علی‌رغم نقص این روش مدیریت اقتصادی، که ریگانیسم [Reaganomics] نامیده می‌شود، امروزه همچنان مورد توجه قانونگذاران‌ست.
دستیابی به بهره‌وری اقتصادی به انحصارات امکان کنترل بازارها را داد.
در ۱۹۵۲، ایتیاندتی قطعه جدید انقلابی، ترانزیستور را به ثبت رساند. این غول مخابراتی به جای نگه داشتن این فناوری جدید برای خودش، عکس این عمل را انجام داد. دفترچه راهنمای کامل آن را منتشر کرد تا رقبای‌ش بتوانند ترانزیستورهای‌شان را بسازند. چه سخاوتمندانه!
خب، واقعاً ایتیاندتی این اطلاعات را به عنوان یک عمل مهربانانه و سخاوتمندانه توزیع نکرده‌ست. زیرا آنها مجبور شدند به اشتراک بگذارند. دولت تشخیص داد که کنترل یک فناوری مهم به یک شرکت بزرگ خطرناک‌ست.
این نیز کاملاً تعجب‌آور نبود. با شروع قانون ضد انحصاری شرمن در ۱۸۹۰، دولت اغلب برای تنظیم بازار و محدود کردن قدرت شرکت وارد عمل شد. با این حال، با محبوب شدن سویه‌های جدید تفکر اقتصادی، این عملکرد مهم دولت ضعیف شد. ساعتی با اقتصاددانان
داور بازار
تا دهه ۱۹۷۰، دولت به نوعی به‌عنوان داور در بازار عمل می‌کرد. ساختار دولت از قدرتش برای از بین بردن کسب‌وکارهای بزرگ، جلوگیری از ادغام گسترده و اجرای قوانین کار استفاده خواهد کرد. هدف اینکه انحصارات از قدرت بیش از حد برخوردار نشوند و رقابت را از بین نبرند.
با این حال، اقتصاددانانی مانند جورج استیگلر مسائل را متفاوت دیدند. آنها استدلال کردند که دولت‌ها باید نگران کارایی باشند، نه انصاف. اساساً شرکت‌ها باید آزاد باشند در هر کاری که دوست دارند انجام دهند، به شرطی که قیمت‌های پایینی را به مصرف‌کنندگان تحویل دهند. برای رواج این دیدگاه، شرکت‌هایی مانند اکسون، جنرال الکتریک و آی‌بی‌ام مؤسسات تأثیرگذار را برای آموزش این طرز تفکر به قانونگذاران تأمین مالی کردند. تا ۱۹۹۰، بیش از ۴۰درصد قضات فدرال در این آکادمی‌ها شرکت کرده بودند. ساعتی با اقتصاددانان
در نتیجه، دولت رویکرد عملی بیشتری را برای تجارت آغاز کرد. و ادغام شرکت‌ها در طول دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ شتاب گرفت. به عنوان مثال، تا ۱۹۹۲، پنج شرکت بزرگ بسته‌بندی گوشت از داشتن ۲۵ درصد بازار به بیش از ۷۰ درصد رسیدند. اما شاید بزرگترین موفقیت این جنبش با مقررات‌زدایی از صنعت هواپیمایی باشد. ساعتی با اقتصاددانان
از ۱۹۳۸، دولت صنعت هواپیمایی را دقیق تنظیم کرده بود. این اطمینان داده شد که شرکت‌های هواپیمایی با استاندارد بالایی کار می‌کنند، اما قیمت بلیط را نیز بالا نگه داشته بودند. در اواخر دهه ۱۹۷۰، ایالات متحده اعمال این کنترل‌ها را متوقف کرد. در خلاء بعدی، شرکت‌های هواپیمایی با کاهش قیمت‌ها، بسته‌بندی هواپیما و قطع مسیرهای غیرسودآور، به شدت رقابت کردند. در ابتدا این امر پرواز را مقرون‌به‌صرفه‌تر کرد. اما سرانجام، انحصارها شکل گرفت و در دهه ۲۰۱۰، فقط چهار شرکت هواپیمایی ۸۰ درصد مسافران ایالات متحده را در دست داشتند. و قیمت‌های بالاتری را نسبت به همتایان اروپایی‌شان دریافت می‌کردند.
اقتصاددانان تحلیل هزینه و سود را جایگزین استدلال اخلاقی کردند.
فرض کنیم شما یک شرکت حمل‌ونقل را اداره می‌کنید. یک روز، یک تصادف وحشتناک بین یکی از کامیون‌های شما و یک اتومبیل سواری رخ می‌دهد. در این حادثه سه نفر می‌میرند. پس از آن، مهندسان صحنه را بررسی کرده و تشخیص می‌دهند که نصب چند قطعه اضافی روی هر کامیون می‌تواند از مرگبار شدن تصادفات بعدی جلوگیری کند. ساعتی با اقتصاددانان
اکنون، به نظر می‌رسد این یک امر واضحی‌ست. اما یک اقتصاددان ممکن‌ست دیدگاه دیگری داشته باشد. نصب تمام تجهیزات ایمنی گران‌ست و قابل توجیه نیست. و اگر احتمال تصادف نسبتاً کم باشد، به‌صرفه نیست هزینه‌های زیادی برای زنده‌ماندن چند نفر کنید. بنابراین، آیا این ارتقاء کیفیت ارزش دارد؟ البته بستگی دارد. بستگی به این دارد که زندگی یک انسان چقدر ارزش دارد؟
به نظر می‌رسد قضاوت درباره زندگی انسان بر اساس دلار و سِنت بسیار زشت‌ست. اما، در دهه‌های گذشته، اقتصاددانان این نوع تحلیل هزینه و سود را در تنظیم مقررات دولتی به کار گرفته‌اند. ساعتی با اقتصاددانانساعتی با اقتصاددانان
تجزیه‌وتحلیل هزینه‌وسود
تجزیه‌وتحلیل هزینه‌وسود نوعی استدلال‌ست که هر فعالیتی را از نظر احتمال مثبت و منفی آن کمّی می‌کند. این کار اولین بار توسط اقتصاددان چارلز هیچچ فرموله شد. در طلوع جنگ سرد، وی این شیوه تفکر سیستمی را به کار گرفت تا به وزارت دفاع کمک کند تا تصمیم بگیرد کدام سلاح‌ها مقرون‌به‌صرفه‌ترین سرمایه‌گذاری برای ارتش آمریکاست. ساعتی با اقتصاددانان
این نوع تفکر در جاهای دیگر البته به کندی جلب شد. در اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰، دولت به طور منظم از آژانس‌های جدیدی مانند آژانس حفاظت از محیط زیست و سازمان ایمنی و بهداشت شغلی برای اجرای مقررات کارگری و زیست‌محیطی استفاده می‌کرد. این قوانین مواردی مانند فیلتر هوا در کارخانه‌ها و محدودیت‌های آلودگی را ایجاب می‌کرد. هدف محافظت از مردم صرف‌نظر از هزینه آن بود.
اما این دوام نیاورد. متفکرانی مانند هوارد گیتس و جیم توزی این ایده را مطرح کردند که هر قانونی باید تحت تجزیه‌وتحلیل هزینه و سود باشد. البته انجام این کار مستلزم محاسبه هزینه‌های زندگی یک انسان‌ست. در ۱۹۷۲، گیتس با استفاده از یک سری معیارهای مبهم ارزش یک زندگی را حدود ۲۰۰,۰۰۰ دلار تخمین زد. با در دست داشتن این رقم، اقتصاددانان بازار آزاد می‌توانستند مقررات جدید را برای هزینه‌های بیشتر از صرفه‌جویی‌ش تخمین بزنند. ساعتی با اقتصاددانان
دولت ریگان با این ایده جلو رفت. در فوریه ۱۹۸۱، آنها از یک دستورالعمل اجباری استفاده کردند تا همه نهادهای نظارتی را وادار کنند که از تجزیه‌وتحلیل هزینه‌وسود پیروی کنند. در سال‌های بعد، مقررات به دلایل اقتصادی به طور فزاینده‌ای کنار گذاشته شدند – حتی اگر باعث نجات جان افراد شود. دولت‌های بعدی برای جابجایی این تجزیه‌وتحلیل کم‌کاری کرده‌اند. و امروزه هنوز هزینه زندگی یک انسان برای تعیین ارزش «یک قانون» استفاده می‌شود. ساعتی با اقتصاددانان
پایان دادن به نرخ ثابت ارز، یک سیستم جدید بزرگ و بی‌ثبات از تجارت ایجاد کرد.
در تابستان ۱۹۴۴، کشورهای متفقین در یک استراحت‌گاه کوهستانی کوچک در برتون وودز، نیوهمپشایر جمع شدند. آنها با هم معامله‌ای را برای مدیریت کلیه تجارت جهانی در دنیای سرمایه‌داری منعقد کردند. ساعتی با اقتصاددانان
نتیجه آن نشست، توافق برتون وودز بود. این قرارداد نرخ‌های ثابت ارز بین ارزها را با دلار ایالات متحده به عنوان استاندارد تعیین کرد. این توافق با هدف تثبیت ارزش ارزها برای قابل پیش‌بینی‌تر بودن تجارت شد. و، به طرز شگفت‌انگیزی، این توافق حداقل برای چندین دهه کار کرد. ساعتی با اقتصاددانان
سپس، این توافق در آگوست ۱۹۷۱، به پایان رسید. تابستان همان سال، رئیس جمهور نیکسون به یک مکان کوهستانی دیگر، کمپ دیوید، رفت. در آنجا، رئیس جمهور، با همکاری اقتصاددان جورج شولتز، تصمیم گرفت که از برتون وودز کناره‌گیری کند.
سیستم برتون وودز
در دهه‌های پس از جنگ جهانی دوم، سیستم برتون وودز برای همه افراد درگیر یک پیروزی به نظر می‌رسید. بدون نرخ ارز ثابت، یک کشور می‌تواند ارزش را کاهش دهد تا صادرات‌ش را ارزان‌تر کند. هنگامی‌که کشورها برای محافظت از صنایع‌ش حرکت می‌کنند، این نوع رقابت می‌تواند منجر به بی‌ثباتی و تجارت جهانی شود. در مقابل، گره خوردن نرخ ارز همه به دلار با نرخ ثابت شرایط را با ثبات‌تر نگه داشت.
این مسئله همچنان به مرور زمان به موضوعاتی منجر شد. اقتصادهایی مانند آلمان و ژاپن با فروش کالاهاییشان به بازار بکر و شکوفای ایالات متحده به سرعت به رشد اقتصادی بالا دست یافتند. در نتیجه، مشاغل و بانک‌های خارجی مقدار زیادی دلار جمع کردند. مشکل اینکه در زمان برتون وودز، ایالات متحده موظف بود هر دلار را با طلا معاوضه کند. بنابراین، داشتن این همه دلار در جریان، تحقق این قول را ناممکن کرد. تا ۱۹۷۱، چیزی باید معاوضه شود. ساعتی با اقتصاددانانساعتی با اقتصاددانان
شولتز، با گرفتن نشانه از همكارش فریدمن، پیشنهاد كرد كه ایالات متحده باید به سادگی تعیین ارزش دلار را متوقف كند. در عوض، این کشور باید ارزش خودش را شناور کند و یا اجازه دهد بازار تصمیم بگیرد که ارزش یک دلار در مقایسه با ین، لیر یا پوند چقدرست. این دقیقاً همان کاری‌ست که نیکسون انجام داد و نتایج پر سروصدایی را رقم زد. ساعتی با اقتصاددانان
در سال‌های بعدی، با شروع شرط‌بندی سرمایه‌گذاران در بازارهای جهانی پول تازه ایجادشده، ارزش تمام ارزها بالا و پایین می‌شود. دلار آمریکا با ثبات نسبی، بسیار ارزشمند و قوی شد. این یک مزیت برای مصرف‌کنندگان بود که اکنون می‌توانند کالاهای جهانی بیشتری خریداری کنند. اما این تولیدکنندگان آمریکایی را که تلاش کردند در برابر واردات ارزان‌تر جهانی رقابت کنند، به ورشکستی کشید. در اواسط دهه ۱۹۸۰، میلیون‌ها کارگر کارخانه‌ها بیکار مانده بودند. ساعتی با اقتصاددانان
پینوشه ایده‌های فریدمن را عملی کرد و نتایج آشفته‌ای گرفت.
سانتیاگو، شیلی، ۱۹۷۳. انفجارها کاخ ریاست جمهوری را لرزاند. نیروهای آگوستو پینوشه، همراه با كمك سیا، سالوادور آلنده، رئیس جمهور منتخب این كشور را سرنگون می‌كنند. در سال‌های بعد، ارتش پینوشه هزاران مخالف را دستگیر، شکنجه و اعدام می‌کند.
کودتای خونین پینوشه و سلطنت بعدی آن لکه ننگی در تاریخ پیچیده شیلی‌ست. با این حال، میلتون فریدمن آن را یک فرصتی می‌دانست. بنابراین، در ۱۹۷۵، اقتصاددان به سمت جنوب پرواز کرد تا شخصاً با دیکتاتور بی‌رحم دیدار و مشاوره کند. ساعتی با اقتصاددانان
در دهه‌های بعدی، پینوشه و مشاور اقتصادی او، سرجیو دو کاسترو، بسیاری از ایده‌های اقتصادی فریدمن را آزمایش کردند. نتیجه یک سیستم اقتصادی‌ست که کمکی به مردم شیلی نمی‌کند.
شیلی هرگز ثروتمندترین کشور جهان نشد. با این حال، در اوایل دهه ۱۹۷۰، خراب‌کاری خیلی بدی نبود. در طول دهه‌های گذشته، دولت از قدرتش استفاده می‌کرد تا اقتصاد صنعتی در حال ظهور را با دقت توسعه دهد. تا ۱۹۷۳، درآمد سرانه شیلی ۱۲ درصد بیشتر از متوسط برای آمریکای لاتین بود. آلنده قصد داشت این پیشرفت را ادامه دهد، اما پینوشه راه دیگری را در پیش گرفت. ساعتی با اقتصاددانان
قدرت گرفتن پینوشه
پس از به قدرت گرفتن پینوشه، ژنرال کنترل اقتصاد کشور را به لوس شیکاگو بویز، گروهی از اقتصاددانان جناح راست و بازار آزاد سپرد که در دانشگاه شیکاگو تحصیل کرده بودند. این گروه با احتیاط سیاست‌های مورد علاقه فریدمن را اجرا کردند. آنها برنامه‌های توسعه‌ای دولت را کاهش دادند، عرضه پول را به شدت بالا بردند و به سمت خصوصی‌سازی صنایع پیش رفتند. در نتیجه، اقتصاد شیلی متشنج شد. عده زیادی از طبقه کارگران در حالی کارشان را از دست دادند که تعداد اندکی از طرفداران پینوشه بسیار ثروتمند شده بودند.
علاوه بر این، پینوشه کنترل سرمایه و مقررات مالی کشور را حذف کرد. این امر به سرمایه‌گذاران خارجی اجازه داد بسیاری از منابع طبیعی شیلی را بخرند و مشاغل شیلی را مجبور به گرفتن مقادیر زیادی ارز خارجی کرد. در اوایل دهه ۱۹۸۰، شیلی بیش از سایر کشورهای منطقه بدهکار بود. در پایان دهه، مدیریت ضعیف دولت باعث رونق کمتری نسبت به کوبا شد. ساعتی با اقتصاددانان
در ۱۹۹۰، سرانجام پینوشه برکنار شد، اما میراث آزمایش‌شده او در بازار آزاد همچنان باقی‌ست. جایی که روزگاری کشور در آستانه رشد عادلانه‌تری قرار داشت، اکنون باید دهه‌ها نابرابری و سرکوب سیاسی را اصلاح کند. اما نشانه‌هایی از پیشرفت وجود دارد! در ۲۰۱۶، ده درصد از مردم در اعتراض به افزایش حقوق بازنشستگی در خیابان‌ها ریختند. و به نظر می‌رسید جنبش دانشجویی در حال رشد برای ایجاد یک تغییر سیاسی واقعی آماده شده‌ست. ساعتی با اقتصاددانان
بازارهای نامنظم اغلب منجر به فجایع مالی می‌شوند.
از نظر اقتصاددان آلن گرینسپن، تنها ساختار خوب تنظیم مقررات اصلاً نیست. وی در طول زندگی حرفه‌ای‌ش، از این ایده حمایت می‌کرد که شرکت‌ها، بانک‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، و در واقع هر صنعتی وقتی کاملاً از مداخلات دولت آزاد باشد، بهترین عملکرد را دارد.
در ۱۹۶۴، گرینسپن با یک سری سخنرانی‌ها در دفاع از حقانیت اخلاقی بازارهای کاملاً نظارت‌نشده، اولین بار در معرض دید عموم قرار گرفت. در دهه ۱۹۷۰، وی مخالف قوانینی بود که بانک‌ها را ملزم به افشای اطلاعات مالی می‌کرد. و در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، وی به‌عنوان رئیس فدرال رزرو، از محدود کردن وام‌های رهنی خطرناک خودداری کرد. ساعتی با اقتصاددانان
به اعتبار گرینسپن، او در عقایدش به طرز باورنکردنی ثابت بود. او همچنان به دفاع از بازارهای غیرقانونی ادامه داد حتی اگر واقعیت بارها و بارها اشتباه او را ثابت کرد. حتی یک بررسی اجمالی از چند دهه گذشته نمونه‌های بی‌شماری از صنایع بی‌نظم را به سرعت ورشکست کرده و از نظارت خارج می‌کند. ساعتی با اقتصاددانان
مقررات مالی
یکی از دلایل اصلی مقررات مالی، مهار فعالیتی‌ست که اگرچه برای برخی سودآورست، اما برای دیگران خطرناک‌ست. یک مثال آموزنده از این مورد از تاریخ مشتقات اعتباری ناشی می‌شود. این ابزارهای مالی پیچیده که برای اولین بار در دهه ۱۹۹۰ معرفی شدند، اساساً به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند درباره بازپرداخت بدهی‌های‌شان یا وام‌گیرندگان شرط‌بندی کنند. ساعتی با اقتصاددانان
صنعت بانکداری به سختی لابی کرد تا بازار مشتقات را بی‌قاعده نگه دارد. این به آنها اجازه می‌داد مشتقات را بر اساس وعده‌های دروغین بفروشند و شرط‌بندی‌های پرخطرتر را انجام دهند. نتیجه این کار یک سری جذب سود مالی بالا بود. در ۱۹۹۴، اورنج کانتی، کالیفرنیا، بیش از یک میلیارد دلار از مشتقات‌ش ضرر کرد. و مجبور شد تا اعلام ورشکستگی کند. یک سال بعد، بانک بارینگ مستقر در انگلیس نیز به همین سرنوشت دچار شد. ساعتی با اقتصاددانان
اما، این بحران‌ها فقط فاجعه‌های بزرگ دیگری را ایجاد کرد که پیش‌بینی می‌شد. در اواخر دهه ۱۹۹۰، بانک‌ها ابزار مالی محبوب و پرخطر دیگری را ایجاد کردند، وام رهنی. این نوع وام‌ها، وام‌های ویژه‌ای بودند که با شرایط گیج‌کننده و غالباً با نرخ بهره غارتگرانه ارائه می‌شدند. بانک‌ها با ارائه این وام‌ها به خانواده‌های کم‌درآمد که غالباً نمی‌توانستند آن را پس بدهند، پول زیادی به جیب زدند.
گروه‌های علاقه‌مند از گرین‌اسپن [Greenspan] و فدرال رزرو التماس کردند تا این صنعت را تنظیم کنند. با این حال، بانک فدرال به ایدئولوژی ضد تنظیم گرین‌اسپن پایبند بود و اجازه داد این کار ادامه یابد. طی دهه آینده، صنعت بنگاه‌داری رشد کرد و به یک حباب عظیم مالی تبدیل شد. سرانجام، در ۲۰۰۸، این حباب ترکید. نتیجه آن یک بحران مالی در سراسر جهان بود – فاجعه‌ای که چند قانون می‌توانست آن را بسیار کاهش دهد. ساعتی با اقتصاددانان
خلاصه نهایی
از زمان پایان جنگ جهانی دوم، گروهی از اقتصاددانان از جمله میلتون فریدمن، جورج شولتز، آرتور لافر و جورج استیگلر به شخصیت‌های تأثیرگذار و قدرتمندی تبدیل شده‌اند. نظریه‌های اقتصادی آنها حمایت از مالیات کم، بازارهای نامنظم و نقش محدود دولت در بخش خصوصی‌ست. ایالات متحده و بسیاری دیگر از کشورهای غربی این سیاست‌ها را فقط برای رهایی از دستمزد راکد، ضعف بخش‌های صنعتی و تولیدی و سطح بالای نابرابری در پیش گرفته‌اند. همین باعث شد تا اقتصاد جهانی بیش از پیش آشفته‌تر شود.
شما می‌توانید این کتاب را از انتشارات چیتگرها تهیه کنید.
