الگوی جنبش هارمونی تغییر (جهت)
تغییر به جنبش، هارمونی و تبدیل متمرکز، مداوم و ملایم شما از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب بستگی دارد، اما امروزه مهم‌تر از خود تغییر، موضوعی که بیشتر افراد و سازمان‌ها از آن رنج می‌برند، هارمونی است. وقتی به واژه‌نامه مراجعه می‌کنیم، هارمونی را به این صورت تعریف کرده است: «همسازی در نظر و عمل». این یعنی آنچه در برنامه می‌گوییم به مرحله عمل درآوریم. اما آمار نشان می‌دهد بیشتر برنامه‌های افراد، کارآفرین یا کارمند، و سازمان‌ها، چه خصوصی یا دولتی، در مرحله اجرا آن‌چنان که باید و شاید به عمل نمی‌رسند. ۷۰ درصد پروژه‌های تغییر به شکست می‌رسند. بیش از ۹۰ درصد استراتژی‌ها اجرا نمی‌شوند. به چه میزان از عملکرد اجرای برنامه‌ها و اهدافی که در ابتدای سال گذاشته‌ایم، به واقعیت تبدیل شده است و به مرحله عمل رسیده‌اند. اگر واقع‌بینانه نگاه کنیم، بنده هم مثل شما؛ شما هم مثل بقیه. چه باید کرد؟
تجربه‌ی تغییر
نزدیک به دو دهه تجربه‌ی حرفه‌ای در حوزه‌ی مدیریت و رهبری و همکاری با سازمان‌ها، شرکت‌ها و مدیران مختلف، ما را به این نتیجه رسانده است که
برنامه‌های ما برای اداره کردن زندگی فردی، حرفه‌ای و سازمانی با رفتارها و عمل ما هارمونی ندارد! یعنی
آنچه می‌گوییم یا نمی‌خواهیم و یا نمی‌توانیم در عمل اجرا کنیم.
-
- هارمونی تغییر رفتاری باید رفتارهای ما را در سه سطح اشتیاق-اندیشه-اجرا دگرگون و متحول کند؛
- هارمونی تغییر ساختاری باید ساختارهای اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها را در یک بستر یکپارچه و هماهنگ آمادگی-شکل‌دهی-طرح‌ریزی-پیاده‌سازی دگرگون و متحول کند؛
- هارمونی تغییر ساختار-رفتار باید ارتباط منطقی و منظمی بین رفتارها و ساختارها در فرد و سازمان با طرح سه پرسش قدرتمند چرا-چه‌چیزی-چگونه ایجاد و خلق کند.
برای رسیدن به وضعیت مطلوب باید نخست، آدم‌ها به دور از خودخواهی‌ها به عنوان رهبر و مربی پرورش پیدا کنند، دوم بستری برای سیستم‌سازی ابزارها و الگوهای اداره کردن ساخته شود، و در آخر، در تعامل بین افراد رشدیافته و سیستم‌های هماهنگ محیطی برای رشد و یادگیری خلق شود تا بتوانیم به نتایج و دستاوردهای فوق‌العاده و چشمگیر برسیم. این اصول در شکل زیر به نمایش درآمده است:
نخست آدم‌ها!
آدم‌ها حیاتی‌ترین و مهم‌ترین سرمایه‌ی جامعه هستند؛ اما یک کشور یا سازمان زمانی می‌تواند از این سرمایه استفاده کافی و وافی را ببرد که بتواند آن‌ها را رشد دهد، دگرخواه کند و اندیشه‌ی راهبردی را در وجود آن‌ها نهادینه کند. شرط آن اشتیاق هر فردی است که بخواهد در وادی رشد وارد شود؛ ورود به منطقه‌ی رشد فردی مستلزم غلبه بر ترس و یادگیری متمرکز، مداوم و ملایم است.
اساسی‌ترین فقر آدم‌ها، بی‌پولی نیست؛ فقر رشدنیافتگی است.
اساساً انسان فقیر است (امکان فقری) و برای پر کردن این خلاء درونی به دنبال چیزهای مختلفی می‌رود. اما آنچه درون خالی او را پر می‌کند، بیرونی نیست و نباید باشد. زیرا هر آنچه بیرون از اوست، نهایتاً روزی از بین خواهد رفت و از او جدا خواهد شد. فصل مشترک بین وجود ما و آنچه باید پر شود همان ذات یکتای بی‌تای بی‌همتا است که باید از چشمه جوشان او سیراب و پر شویم. بهمین خاطر برای پر شدن باید از درون رشد و جوهره‌ی وجودی خود را تکمیل کنیم. بنابراین خداوند در کتاب مقدسش، قرآن کریم می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ – ای مردم! شمایید که [از هر طرف] نیازمند به خداوند هستید، و فقط خداست که بی‌نیاز و ستوده‌صفات است.» فاطر/۱۵
هر فردی ابتدا باید آمادگی لازم و کافی برای تغییر و رشد خود ایجاد کند. در این مسیر گفت‌وگو، با خود و دیگران، مهم‌ترین ابزار برای آمادگی تغییر و رشد است. اما فقط آمادگی تغییر برای هر فردی کافی است؟ خیر! افراد باید به یکدیگر کمک کنند تا آن‌ها نیز تغییر و رشد را تجربه کنند. و این باید در یک بستر هماهنگ و سیستماتیک اتفاق بیفتد. ما در چارچوب الگوی «جنبش هارمونی تغییر (جهت)» راهکاری با عنوان «برنامه رشد فردی (برف)» توسعه داده‌ایم که می‌تواند توسط هر کس در اجتماع بشری مورد استفاده قرار گیرد. این برنامه یک طرح یک صفحه‌ای منسجم، هماهنگ و ساخت‌یافته با عناصر مختلف و به‌هم پیوسته زمینه را برای تغییر و رشد فردی شما فراهم می‌کند. آرمان ما این است که
هر کس در این جهان باید یک برنامه رشد فردی (برف) داشته باشد.
یادآوری این نکته ضروری است که رشد با توسعه متفاوت است. رشد در جوهره‌ی وجودی انسانی شما جریان پیدا می‌کند، ارتفاع گرفتن و عمیق شدن است، ظرفیت‌های جدید و بی‌نهایت خلق می‌کند و با مرگ شما تمام نمی‌شود. در حالی که توسعه در جسم و ذهن شما اتفاق می‌افتد، طول و عرض زندگی را پوشش می‌دهد، ظرفیت‌های کهنه و محدود ایجاد می‌کند، و با مرگ شما تمام می‌شود. اما این نکته بسیار مهم است که شما بدون طول و عرض نمی‌توانید ارتفاع بگیرید و رشد کنید. بنابراین، توسعه لازمه رشد شماست؛ اما کافی نیست! در طول و عرض محدود زندگی شما آسایش را خواهید یافت و در ارنفاع گرفتن و عمیق شدن شما بی نهایت می‌شوید و آرامش را پیدا خواهید کرد. و این دو لازم و ملزم یکدیگرند؛ وقتی شما بر رشد متمرکز شوید، توسعه را هم خواهید داشت؛ یعنی آسایش و آرامش در کنار هم. شلوغی طول و عرض زندگی نباید آرامش ما را به هم بریزد و آسایش ما نبایستی ما را از رشد و تغییر بازدارد. رشد و تغییر تعطیل‌بردار نیست!
دوم سیستم‌ها
سوم محیط‌ها
