سازمان‌های آینده سازمان‌هایی با یادگیری سریع هستند
سازمان یادگیرنده مفهومی‌ست که توجهات زیادی را هم در محافل دانشگاهی و هم در عرصه کاری به خودش جلب نموده‌ست. کار بنیادین پیتر سنگه، «پدرلر» و همکارانش، «گارات»، «واتکینز» و «مارسیک»، و «مارکورات»، از جمله مهم‌ترین مطالعات هستند. همین پژوهش‌هاست که به شکل‌گیری و تکامل سازمان یادگیرنده کمک‌های شایانی نموده‌اند.
«سنگه»، «پدلر» و همکارانش، سازمان یادگیرنده را از طریق تأمل در نحوه موفقیت مجریان یا درک واقعی ازعملکرد آنها در درون سازمان‌ها، انعکاس داده‌اند. در مقابل، مطالعات «مارکوارت»، «واتکینز» و «مارسیک» بیشتر کاربردی‌ست. به گونه‌ای که بجای کمک جدید به بسط تئوری، به دنبال چگونگی اجرا و تبیین اقدامات و رفتارهای خاص هستند. مفهوم سازمان یادگیرنده بر یادگیری به عنوان یک ابزار، یک اهرم و یک فلسفه برای تغییر پایدار و نوسازی سازمان در جهان دائم‌التغییر تمرکز دارد.
برای موفقیت در دنیای در حال تغییر، سازمان‌ها باید به سازمان یادگیرنده مبدل شوند. ایجاد سازمان یادگیرنده مستلزم توافق بر روی این مفروضات اساسی‌ست که: یادگیری ارزشمندست، یادگیری از نظر کمی و کیفی در تمامی زمان‌ها باید بصورت برنامه‌ریزی‌شده و سنجیده و نه در قالب برنامه‌های مقطعی دنبال شود. و یادگیری فرایندی مستمرست که آغاز و پایانی ندارد.
ویژگی‌های سازمان یادگیر
مؤلفه‌های سازمان یادگیرنده را می‌توان در قالب موارد زیر بیان کرد:
- فراهم نمودن فرصت‌های یادگیری مستمر برای کارکنان سازمان؛
- استفاده از یادگیری فردی و سازمانی برای دستیابی به اهداف سازمانی؛
- ایجاد اتصال و ارتباط بین عملکرد فردی با عملکرد کلی سازمان؛
- پرورش روحیه پرسش‌گری و گفتمان در سازمان؛
- استقبال از ایجاد تنش‌های خلاقانه به عنوان منبع انرژی و بازسازی؛
- ترغیب افراد در بکارگیری ریسک‌های معقول و پذیرش این نکته که برخی ریسک‌ها ممکن‌ست به شکست بیانجامد؛
- ترغیب و تسهیل تبادل باز به منظور سهیم شدن افراد در تجربیات یکدیگر؛
- ایجاد آگاهی فعال از تعامل با محیط درونی و بیرونی سازمان
مدل پیتر سنگه
تعداد کثیری از محققان صاحب‌نام در عرصه سازمان یادگیرنده، مدل پیتر سنگه را به عنوان مناسب‌ترین چارچوب بهبود سازمانی مورد توجه قرار داده‌اند. و کار مطالعاتی خودش را با این مدل در هم آمیخته‌اند.
در مدل سازمان یادگیرنده پیترسنگه پنج اصل وجود دارد که در ادامه می‌آید.
سرآمدی شخصی
سرآمدی یا مهارت فردی به تعهد مستمر شخص در شفاف‌سازی و عمق‌بخشی بصیرت فردی، انرژی‌بخشی، شکیبایی ورزیدن و توانایی برای دیدن واقعیات همانگونه که هستند، اشاره دارد. این اصل چیزی فراتر از شایستگی و مهارت‌ست.
مدل ذهنی
مدل‌های ذهنی تجلیل‌های شناختی از سیستم‌های بیرونی هستند که روابط علّت و معلولی مسائل مربوط به اداره سیستم‌ها را مشخص می‌سازند. مدل‌های ذهنی به ایده‌ها و باورهایی اشاره دارد که افراد برای هدایت اقدامات‌شان و معنابخشی به تجربیات‌شان مورد استفاده قرار می‌دهند.
یادگیری تیمی
یادگیری تیمی عبارت‌ست از فرایند هم‌راستایی و توسعه ظرفیت یک تیم برای خلق نتایجی که برای اعضایش کاملاً مطلوب و خوشایندست. سازمان یادگیرنده
بینش مشترک
بینش مشترک، بینشی‌ست که اعضاء در سراسر سازمان کاملاً نسبت به آن متعهد هستند.
تفکر سیستمی
تفکر سیستمی می‌تواند به عنوان ظرفیت افراد برای بررسی یک مشکل در قالب مجموعه‌ای کامل از عناصری که با یکدیگر ارتباط متقابل دارند، مورد فهم قرار گیرد.
مشق تغییر
سازمان خود را به سازمان یادگیرنده تبدیل کنید. ابتدا ارزیابی کنید که سازمان شما تا سازمان یادگیرنده به چه میزان فاصله دارد. و سپس نقشه راهی را برای پر کردن این شکاف ترسیم کنید. قدم به قدم آن را اجرا کنید. برای قدم اول شما می‌توانید از چک لیست یادگیری سازمانی برای یک ارزیابی اولیه استفاده کنید.
