سیستم‌سازی رشد (جعبه‌ابزار فردی)
تحلیل زندگی دومین مرحله برنامه رشد فردی (برف) است. برف راهکار رشد الگوی مشاوره مدیریت هارمونی است. شناسایی فرصت‌ها، تهدیدها، قوت‌ها و نقاط قابل بهبود در زندگی شماست. ما برای موفقیت و تغییر احتیاج به یک برنامه ساخت‌یافته، راهبردی و هماهنگ هستیم. و برای اینکه بتوانیم این برنامه را آغاز کنیم، باید از رسالت زندگی آغاز کنیم. و رسالت زندگی ما شامل سه بیانیه اصلی است: ۱. مأموریت شخصی، ۲. ارزش‌های بنیادین، و ۳. چشم‌اندازی برای آینده.
دو تحلیل مهم
در اینجا می‌خواهم از دو تحلیل مهم برای دستیابی به مأموریت، ارزش‌ها و چشم‌انداز فردی صحبت کنم. در واقع ما باید برای رسیدن به آینده مطلوب خود که در بیانیه‌های راهبردی شخصی تعریف کردیم، تحلیل درستی را از محیط بیرونی و درونی داشته باشیم. اولین تحلیل، تحلیل بیرونی است و با این پرسش‌ها آغاز می‌شود:
- من برای رسیدن و تحقق مأموریت، ارزش‌ها و چشم‌انداز فردی خودم از چه فرصت‌هایی می‌توانم استفاده بکنم.
- چه تهدیدها و چالش‌هایی مانع تحقق مأموریت و چشم‌انداز من در آینده خواهد بود.
تحلیل عوامل بیرونی
این فرصت‌ها و تهدیدها، جنبه بیرونی دارند، غیرقابل‌کنترل هستند و نکته کلیدی این هست که فرصت‌ها و تهدیدها، بالقوه هستند. پس تحلیل بیرونی، تحلیلی از فرصت‌ها، تهدیدها و البته چالش‌هایی است که در بیرون از من، و محیط پیرامونی من وجود دارد و برای رسیدن به مأموریت و چشم‌اندازم اثر می‌گذارد. اجازه بدهید مثال و نمونه‌ای را در اینجا ذکر کنیم. فرض کنید شما دانشجوی فلسفه هستید. باید بررسی کنید که چه شکاف یا فرصتی برای این حوزه تحصیلی وجود دارد که شما می‌توانید از این فرصت استفاده کنید.
مثلاً یک شکافی که در حوزه‌ی بحث‌های فلسفی وجود دارد، ساده‌سازی مطالب فلسفی برای آحاد مردم جامعه است که ممکن است الان در جامعه ما وجود داشته باشد. خیلی از افراد جامعه ما بخاطر پیچیدگی مطالب و موضوعات فلسفی به دنبال فلسفه نمی‌روند. اما اگر همین موضوعات و مطالب فلسفی رو در قالب داستان، در قالب رمان،در قالب ساده کردن خود مطالب فلسفی عنوان بشود، این می‌تواند فرصتی باشد که بسیاری از افراد به سمت این کار تشویق شوند. این فرصت یک فرصت بالقوه است. هنوز ممکن بالفعل نشده باشد.
پس این یک فرصتی است برای من که اگر مأموریتم را براساس این موضوع تعریف کردم می‌تواند برای من مزیت خلق بکند. من یک تحلیلی می‌کنم از بیرون خودم و اینکه من بر اساس این فرصت‌ها و تهدیدها و چالش‌ها چه ارزشی رو می‌توانم به جامعه‌ای ارائه بدهم تا مأموریتم تحقق پیدا کند.
تحلیل عوامل درونی
همه تحلیل‌ها بیرونی نیستند. یک طرف دیگر قضیه‌ام وجود دارد. چه چیزی است؟ تحلیل درونی شماست. اینکه قوت‌های شما چیست؟ چه قابلیت‌هایی را دارید؟ چه توانمندی‌هایی را دارید، یا ضعف‌های شما، آسیب‌های شما چیست؟ سؤال اساسی این است که چه موانعی برای تحقق چشم‌انداز و مأموریت شما وجود دارد؟ قوت‌ها و قابلیت‌ها و توانمندی‌ها و یا ضعف‌ها و آسیب‌های درون شماست. برعکس تحلیل محیط بیرونی، درون شماست. بالفعل هست و همین الان وجود دارد. یا شما این قوت رو دارید یا ندارید؟ یا این ضعف رو دارید یا ندارید؟
برای اینکه بتوانیم خودمان را کشف کنیم و یک تحلیل درونی برای خودمان ایجاد کنیم، خوب هست که درونم را از سه جنبه بررسی کنیم.
شخصیت
یک، شخصیت ما چیست؟ خیلی ساده من می‌توانم شخصیت را اینطوری تعریف کنم که روشی که دوست دارید کار کنید و با دیگران ارتباط داشته باشید. بسیاری از آزمون‌های روانشناسی وجود دارد که شخصیت شما رو به شما میگه. شخصیت یعنی آیا برون‌گراست یا درون‌گرا؟ آیا شما احساسی رفتار می‌کنید و ارتباط برقرار می‌کنید یا منطقی برقرار می‌کنید؟ آیا شما دوست دارید که فرد هیجانی باشید یا نه، دوست دارید که خیلی سرد با دیگران برخورد کنید. این شخصیت شما را در واقع نشان می‌دهد و شما باید شخصیت خودتان را شناسایی کنید.
علایق
دو، علایق شما چیست؟ چه چیزی در شما انگیزه و اشتیاق سوزان ایجاد می‌کند؟ به چه چیزی واقعاً علاقه‌مند هستید؟ و سوم، مهارت‌ها و توانمندی های شماست. استعدادهای اکتسابی و خدادادی شماست. پس مهارت‌ها و توانمندی‌ها آن چیزی است که با آنها می‌توانید به آسانی یک کاری را انجام دهید. این می‌شود مهارت و توانمندی‌های شما. پس شما سه جنبه درون خودتان را باید بشناسید. یک، شخصیت شما چیست؟ دو، علاقه‌های شما چیست؟ ممکن است کسی علاقه به سخنرانی داشته باشد. ممکن است کسی،علاقه به هنر داشته باشد. ممکن است کسی، علاقه به بحث‌های پیچیده ریاضی داشته باشد. این‌ها علایقی است که شما اشتیاق دارید که این موضوعات را انجام بدهید.
استعداد
و سوم، مهارت‌ها و توانمندی‌ها یا استعدادهای خدادادی و اکتسابی شما، چه چیزهایی است. نقطه مشترک این سه حوزه را باید بدست بیاورید تا بتوانید یک تحلیل درستی را برای دستیابی به آینده مطلوب خودتون که همان مأموریت و چشم‌انداز هست را داشته باشید.
مشق تغییر
اجازه بدهید که تمرینی برای تحلیل زندگی انجام دهیم. فرض کنید که من می‌خواهم یک تحلیل بیرونی از خودم داشته باشم و یک تحلیل درونی. چه کاری باید انجام بدهم. بیایید بعد از اینکه محیط بیرونم اعم از فرصت‌ها و تهدیدها و محیط درونم اعم از قوت‌ها و قابلیت‌ها و استعدادها و علایق و شخصیت خودم را شناختم، یک جدول چهار در چهار تشکیل بدهیم. ستون‌های این جدول رو بگذاریم قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهایی که وجود دارد. تحلیل موضوعات زندگی خودمان را از منظرهای مختلف داشته باشیم. منظرها یعنی همان سطرهای شما،
مالی
از منظر مالی، من چه قوت هایی را دارم. از منظر مالی من چه ضعف‌هایی را دارم. از منظر مالی چه فرصت‌ها یا تهدیدهایی را در واقع دارم. پس این می‌شود منظر مالی من.
مشتری
منظر دوم منظر مشتری من هست. من به چه کسی خدمات می‌دهم. این منظر را اسم‌ش را می‌گذاریم، منظر مشتری، اگر دانشگاه هستم پس مخاطب‌های من که دانشجویان هستند، مشتریان من هستند. من چه خدمتی و چه محصولی را به این مخاطب‌های خودم که همان دانشجویان هستند، عرضه می‌کنم. پس می‌شود منظر مشتری.
فرایند
یک منظر دیگر یا منظر سوم. فرایندهای کاری شما یا فعالیت‌های شماست. من به چه شیوه‌ای دارم این خدمت رو به مشتریانم عرضه می‌کنم. اگر استاد دانشگاه هستم و مخاطب من دانشجویانی هستند که سر کلاس هستند، من با چه شیوه‌ای دارم مطالبم رو عرضه می‌کنم. چه فرآیند تدریسی را دارم اجرا می‌کنم که مخاطب من یک ویژگی منحصر به فردی را از من د ذهن خودش داشته باشد. پس من می‌توانم در این منظر هم قوت‌ها و ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها رو بنویسیم.
یادگیری
و در انتها، منظر رشد و یادگیری من چه ضعف‌هایی در رشد و یادگیری وجود دارد. چه قوت‌هایی را دارم. اگر من استاد دانشگاه هستم چه قوت‌هایی را در حوزه تدریس دارم و به عنوان یک قوت برای من محسوب می‌شود. یا چه فرصت و تهدیدی را دارم که در منظر رشد و یادگیری می‌توانم ز آنها استفاده کنم. وقتی شما این جدول چهار در چهار را تکمیل کنید که شانزده خانه هست، می‌بینید بعضی از این خانه‌ها کمتر نوشته می‌شود، در بعضی جاها، بیشتر. پس به شما یک آدرسی را می‌دهد.
تحلیل زندگی که در این جدول خلاصه شده است، به شما می‌گوید که بروید بپردازید به خانه‌هایی که یا اصلاً موضوعی براش ننوشتید یا کمتر نوشتید. ما زیاد نمی‌خواهیم موضوعات را بنویسیم. ما بیشتر می‌خواهیم عمیق‌تر موضوعات را بنویسیم.
جایگاه تحلیل زندگی در برنامه رشد فردی (برف) چیست؟
تحلیل زندگی در برنامه رشد فردی پشت صفحه اصلی برنامه قرار دارد و می‌تواند به عنوان یک تحلیل جامع و ساخت‌یافته برای شما عمل کند. در هر یک از منظرهای چهارگانه شما می‌توانید قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای زندگی‌تان را بنویسید.
