سیستم‌سازی رهبری شخصی
تحلیل زندگی دومین مرحله برنامه رشد فردی (برف)ست. برف راهکار رشد الگوی مشاوره مدیریت هارمونی‌ست. شناسایی فرصت‌ها، تهدیدها، قوت‌ها و نقاط قابل بهبود در زندگی شماست. ما برای موفقیت و تغییر احتیاج به یک برنامه ساخت‌یافته، راهبردی و هماهنگ هستیم. و برای اینکه بتوانیم این برنامه را آغاز کنیم، باید از رسالت زندگی آغاز کنیم. و رسالت زندگی ما شامل سه بیانیه اصلی است: ۱. مأموریت شخصی، ۲. ارزش‌های بنیادین، و ۳. چشم‌اندازی برای آینده.
دو تحلیل مهم
در اینجا می‌خواهم از دو تحلیل مهم برای دستیابی به مأموریت، ارزش‌ها و چشم‌انداز فردی صحبت کنم. در واقع ما باید برای رسیدن به آینده مطلوب‌مان که در بیانیه‌های راهبردی شخصی تعریف کردیم، تحلیل درستی را از محیط بیرونی و درونی داشته باشیم. اولین تحلیل، تحلیل بیرونی‌ست و با این پرسش‌ها آغاز می‌شود:
- من برای رسیدن و تحقق مأموریت، ارزش‌ها و چشم‌انداز فردی خودم از چه فرصت‌هایی می‌توانم استفاده بکنم.
- چه تهدیدها و چالش‌هایی مانع تحقق مأموریت و چشم‌انداز من در آینده خواهد بود.
تحلیل عوامل بیرونی
این فرصت‌ها و تهدیدها، جنبه بیرونی دارند، غیرقابل‌کنترل هستند و نکته کلیدی اینکه فرصت‌ها و تهدیدها، بالقوه هستند. پس تحلیل بیرونی، تحلیلی از فرصت‌ها، تهدیدها و البته چالش‌هایی‌ست که در بیرون از من، و محیط پیرامونی من وجود دارد و برای رسیدن به مأموریت و چشم‌اندازم اثر می‌گذارد. اجازه بدهید مثال و نمونه‌ای را در اینجا ذکر کنیم. فرض کنید شما دانشجوی فلسفه هستید. باید بررسی کنید که چه شکاف یا فرصتی برای این حوزه تحصیلی وجود دارد که شما می‌توانید از این فرصت استفاده کنید.
مثلاً یک شکافی که در حوزه بحث‌های فلسفی وجود دارد، ساده‌سازی مطالب فلسفی برای آحاد مردم جامعه‌ست که ممکن‌ست الان در جامعه ما وجود داشته باشد. خیلی از افراد جامعه ما بخاطر پیچیدگی مطالب و موضوعات فلسفی به دنبال فلسفه نمی‌روند. اما اگر همین موضوعات و مطالب فلسفی رو در قالب داستان، در قالب رمان،در قالب ساده‌سازی مطالب فلسفی عنوان بشود، این می‌تواند فرصتی باشد که بسیاری از افراد به سمت این کار تشویق شوند. این فرصت یک فرصت بالقوه‌ست. هنوز ممکن بالفعل نشده باشد.
پس این یک فرصتی‌ست برای من که اگر مأموریتم را براساس این موضوع تعریف کردم می‌تواند برای من مزیت خلق بکند. من یک تحلیلی می‌کنم از بیرون خودم و اینکه من بر اساس این فرصت‌ها و تهدیدها و چالش‌ها چه ارزشی را می‌توانم به جامعه‌ای ارائه بدهم تا مأموریتم تحقق پیدا کند.
تحلیل عوامل درونی
همه تحلیل‌ها بیرونی نیستند. یک طرف دیگر قضیه‌ام وجود دارد. چه چیزی‌ست؟ تحلیل درونی شماست. اینکه قوت‌های شما چیست؟ چه قابلیت‌هایی را دارید؟ چه توانمندی‌هایی را دارید، یا ضعف‌های شما، آسیب‌های شما چیست؟ سؤال اساسی اینکه چه موانعی برای تحقق چشم‌انداز و مأموریت شما وجود دارد؟ قوت‌ها و قابلیت‌ها و توانمندی‌ها و یا ضعف‌ها و آسیب‌های درون شماست. برعکس تحلیل محیط بیرونی، درون شماست. بالفعل‌ست و همین الان وجود دارد. یا شما این قوت رو دارید یا ندارید؟ یا این ضعف رو دارید یا ندارید؟
برای اینکه بتوانیم خودمان را کشف کنیم و یک تحلیل درونی برای خودمان ایجاد کنیم، خوب‌ست که درونم را از سه جنبه بررسی کنیم.
شخصیت
یک، شخصیت ما چیست؟ خیلی ساده من می‌توانم شخصیت را اینطوری تعریف کنم که روشی که دوست دارید کار کنید و با دیگران ارتباط داشته باشید. بسیاری از آزمون‌های روانشناسی وجود دارد که شخصیت شما رو به شما می‌گوید. شخصیت یعنی آیا برون‌گراست یا درون‌گرا؟ آیا شما احساسی رفتار می‌کنید و ارتباط برقرار می‌کنید یا منطقی برقرار می‌کنید؟ آیا شما دوست دارید که فرد هیجانی باشید یا نه، دوست دارید که خیلی سرد با دیگران برخورد کنید. این شخصیت شما را در واقع نشان می‌دهد و شما باید شخصیت خودتان را شناسایی کنید.
علایق
دو، علایق شما چیست؟ چه چیزی در شما انگیزه و اشتیاق سوزان ایجاد می‌کند؟ به چه چیزی واقعاً علاقه‌مند هستید؟ و سوم، مهارت‌ها و توانمندی‌های شماست. استعدادهای اکتسابی و خدادادی شماست. پس مهارت‌ها و توانمندی‌ها آن چیزی‌ست که با آنها می‌توانید به آسانی یک کاری را انجام دهید. این می‌شود مهارت و توانمندی‌های شما. پس شما سه جنبه درون خودتان را باید بشناسید. یک، شخصیت شما چیست؟ دو، علاقه‌های شما چیست؟ ممکن‌ست کسی علاقه به سخنرانی داشته باشد. ممکن‌ست کسی،علاقه به هنر داشته باشد. ممکن‌ست کسی، علاقه به بحث‌های پیچیده ریاضی داشته باشد. اینها علایقی‌ست که شما اشتیاق دارید که این موضوعات را انجام بدهید.
استعداد
و سوم، مهارت‌ها و توانمندی‌ها یا استعدادهای خدادادی و اکتسابی شما، چه چیزهایی‌ست. نقطه مشترک این سه حوزه را باید بدست بیاورید تا بتوانید یک تحلیل درستی را برای دستیابی به آینده مطلوب خودتون که همان مأموریت و چشم‌اندازست را داشته باشید.
مشق تغییر
اجازه بدهید که تمرینی برای تحلیل زندگی انجام دهیم. فرض کنید که من می‌خواهم یک تحلیل بیرونی از خودم داشته باشم و یک تحلیل درونی. چه کاری باید انجام بدهم. بیایید بعد از اینکه محیط بیرونم اعم از فرصت‌ها و تهدیدها و محیط درونم اعم از قوت‌ها و قابلیت‌ها و استعدادها و علایق و شخصیت خودم را شناختم، یک جدول چهار در چهار تشکیل بدهیم. ستون‌های این جدول رو بگذاریم قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهایی که وجود دارد. تحلیل موضوعات زندگی خودمان را از منظرهای مختلف داشته باشیم. منظرها یعنی همان سطرهای شما،
مالی
از منظر مالی، من چه قوت هایی را دارم. از منظر مالی زندگی من چه ضعف‌هایی را دارم. از منظر مالی چه فرصت‌ها یا تهدیدهایی را در واقع دارم. پس این می‌شود منظر مالی من.
مخاطب
منظر دوم منظر مخاطب زندگی من هست. من به چه کسی خدمات می‌دهم. این منظر را اسم‌ش را می‌گذاریم، منظر مخاطب، اگر دانشگاه هستم پس مخاطب‌های من که دانشجویان هستند، مخاطبان من هستند. من چه خدمتی و چه محصولی را به این مخاطب‌های خودم که همان دانشجویان هستند، عرضه می‌کنم. پس می‌شود منظر مخاطب.
فعالیت
یک منظر دیگر یا منظر سوم. فعالیت‌های زندگی شماست. من به چه شیوه‌ای دارم این خدمت رو به مخاطبم عرضه می‌کنم. اگر استاد دانشگاه هستم و مخاطب زندگی من دانشجویانی هستند که سر کلاس هستند، من با چه شیوه‌ای دارم مطالبم رو عرضه می‌کنم. چه فرایند تدریسی را دارم اجرا می‌کنم که مخاطب من یک ویژگی منحصربه‌فردی را از من در ذهن خودش داشته باشد. پس من می‌توانم در این منظر هم قوت‌ها و ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها رو بنویسم.
یادگیری
و در انتها، منظر یادگیری زندگی من چه ضعف‌هایی در یادگیری وجود دارد. چه قوت‌هایی را دارم. اگر من استاد دانشگاه هستم چه قوت‌هایی را در حوزه تدریس دارم و به عنوان یک قوت برای من محسوب می‌شود. یا چه فرصت و تهدیدی را دارم که در منظر یادگیری می‌توانم از آنها استفاده کنم. وقتی شما این جدول چهار در چهار را تکمیل کنید که شانزده خانه هست، می‌بینید بعضی از این خانه‌ها کمتر نوشته می‌شود، در بعضی جاها، بیشتر. پس به شما یک آدرسی را می‌دهد.
تحلیل زندگی که در این جدول خلاصه شده‌ست، به شما می‌گوید که بروید بپردازید به خانه‌هایی که یا اصلاً موضوعی براش ننوشتید یا کمتر نوشتید. ما زیاد نمی‌خواهیم موضوعات زندگی را بنویسیم. ما بیشتر می‌خواهیم عمیق‌تر موضوعات زندگی را بنویسیم.
جایگاه تحلیل زندگی در برنامه رشد فردی (برف) چیست؟
تحلیل زندگی در برنامه رشد فردی پشت صفحه اصلی برنامه قرار دارد. و می‌تواند به عنوان یک تحلیل جامع و ساخت‌یافته برای شما عمل کند. در هر یک از منظرهای چهارگانه زندگی شما می‌توانید قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای زندگی‌تان را بنویسید.
