موفقیت سازمانی بستگی به تعاملات هماهنگ بین آدم‌ها و سیستم‌ها دارد

فرد یا سیستم؟ مسئله این است. عملکرد موفق هر فرد یا سازمانی بستگی به دو عامل مهم و اساسی دارد. عامل اول برای موفقیت در عملکرد شایستگی‌های فرد یا سازمان نهفته است. و عامل دوم سیستمی است که می‌تواند فرد یا سازمان زا به عملکرد موفق برساند. این دو لازم و ملزوم هم هستند و بایستی مکمل هم باشند.

شایستگی‌ها چیست؟ شایستگی‌ها را می‌توان مجموعه‌ای از دانش (تجارب انباشته بکارگیری‌شده). مهارت‌ها (توانایی‌های انجام کار) و نگرش‌ها (دیدگاه‌های ذهنی نسبت به پدیده‌ها) نامید.

سیستم چیست؟ مجموعه‌ای از عناصر به‌هم‌پیوسته که برای یک هدف مشخص کار می‌کنند.

کشور ما به مثابه یک سازمان بزرگ می‌تواند عملکرد موفقی در جنبه‌های مختلفی داشته باشد. این جنبه‌ها شامل سیستم‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره است.

این عملکرد به افراد این سازمان بزرگ و هم‌چنین سیستم‌های به‌هم‌پیوسته آن بستگی دارد. در میان این افراد، رهبران سازمان از اهمیت بسزایی برخوردارند. خصوصاً مدیر اجرایی سازمان که در شرکت‌ها به عنوان مدیر عامل و در کشورها به عنوان «رئیس جمهور» نامیده می‌شوند.

تلاقی فرد و سیستم

تلاقی بین فرد (مدیر اجرایی) و سیستم (انضباط سازمانی) می‌تواند چهار منطقه را به وجود آورد:

۱. مدیر اجرایی از نظر شایستگی ضعیف است و سیستم‌ها فشل هستند. اینجاست که مملکت به فنا می‌رود.

۲. مدیر اجرایی از نظر شایستگی قوی است و سیستم‌ها فشل هستند. اینجاست که اجرای برنامه‌ها با ریسک زیادی همراه است.

۳. مدیر اجرایی از نظر شایستگی ضعیف است و سیستم‌ها به طور مرتب کار می‌کند. اینجاست که ما فرصت‌های زیادی از دست خواهیم داد.

۴. مدیر اجرایی از نظر شایستگی قوی است و سیستم‌ها به طور مرتب کار می‌کند. اینجاست که موفقیت استراتژیک اتفاق خواهد افتاد.

تغییر، دگرگونی از وضعیت موجودی که در آن هستیم به وضعیت مطلوبی است که در آینده پدیدار خواهد شد. و البته این حرکت بایستی متمرکز، مداوم و ملایم باشد.

اگر وضعیت مطلوب منطقه ۴ باشد، آنگاه ما نه تنها یک مدیر اجرایی قوی می‌خواهیم. بلکه افرادی را می‌خواهیم که وضعیت سیستم‌ها را به سمتی ببرند تا این گونه سیستم‌ها به صورت مرتب به اهداف و حکمرانی مطلوب کشور دست پیدا کنند. بنابراین، اگرچه انتخاب یک مدیر اجرایی قوی می‌تواند به این کمک کند تا کشور به حکمرانی مطلوب نزدیک شود. اما مرتب‌سازی و سیستم‌سازی ارکان حاکمیت یا انضباط حکمرانی باید هدف اصلی همه مردم در تمامی بخش‌ها باشد. تا کشور بتواند به مزیت پایدار دست یابد.

پس نباید منتظر قهرمان بمانیم و باید تغییر را از خودمان آغاز کنیم.