کارآفرینی سازمانی با بازسازی عملیات سازمان­، بازتعریف مفهوم کسب‌وکار و افزایش ظرفیت­‌های نوآوری مورد نیاز در محیطی پویا انجام می‌گیرد

کارآفرینی سازمانی چیست. کارآفرینی سازمانی شامل پرورش رفتارهای کارآفرینانه در یک سازمان که قبلاً تاسیس شده می­‌باشد. به طور خلاصه، کارآفرینی سازمانی به این معنی است که سازمان­‌ها می­‌توانند نوآوری­‌های مفید را توسعه دهند. این توسعه بوسیله تشویق کارکنان برای اندیشیدن همانند کارآفرینان خواهد بود. و به آن‌ها برای تعقیب برنامه­‌های‌شان، آزادی و انعطاف­‌پذیری بدهند، بدون اینکه آن‌ها را در باتلاق بوروکراتیک قرار دهند.

سازمان کارآفرین ممکن است به عنوان سیستم توانمندسازی افراد برای استفاده از فرایندهای خلاق نگریسته شود. آن‌ها را برای به کار گرفتن و نوآفرینی فنونی که می­‌تواند به طور برنامه­‌ریزی‌شده، سنجیده و پرمعنی در سطحی از فعالیت نوآورانه مطلوب قادر سازد.

کارآفرینی سازمانی برای اطمینان از بقاء ضروری است. این کار با بازسازی عملیات سازمان­‌ها، تعریف مجدد مفهوم کسب‌وکار و افزایش ظرفیت­‌های نوآوری و کیفیت مورد نیاز در محیط پویا انجام می‌گیرد. کارآفرینی سازمانی، فرایندی است که محصولات (خدمات) یا فرایندهای نوآورانه بوسیله خلق فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان، ایجاد می­‌گردد.

کارآفرینی سازمانی چیست

کارآفرینی درون‌سازمانی به عنوان سیستمی تعریف می­‌شود که ظرفیت خلاقانه مدیران و کل نیروی کار در سازمان را افزایش می‌دهد. آن‌ها را برای تعیین و دستیابی به اهداف کارآفرینانه با استفاده از توسعه حوزه­‌ها و واحدهای سازمانی و توسعه محصولات و خدمات آن‌ها، ترغیب می­‌کند. منابع را شناسایی و آماده بهره­‌برداری می­‌سازد. و برای دستیابی به رشد تولید و سود، بهترین عرضه‌کنندگان و مشتریان را در درون و خارج سازمان می­‌یابد.

مفهوم کارآفرینی درون‌سازمانی همزمان با مطرح شدن «اقتصادی کردن سازمان» بوجود آمده است. قدرت واقعی و نیروهای تغییردهنده در درون سازمان بیشتر بوسیله قواعد اقتصادی تحت تأثیر قرار می­‌گیرند تا رویه­‌ها و ساختار سازمان. در این مفهوم، کارآفرینی واقعی درون‌سازمانی در یک سازمان همچنین علاج و چاره بوروکراتیزه شدن و متورم شدن تشکیلات اداری است. کارآفرینی درون‌سازمانی همچنین روشی برای یافتن و بهبود استعداد کارآفرینانه برای پست­‌های مدیریت عالی در سازمان است.

کارآفرینی سازمانی واژه­‌ای است که از درون دنیای کسب‌وکار برخاسته، و به عنوان توانایی استفاده از منابع با روش‌های جدید است که منجر به خلق محصولات و خدمات جدید در محیط سازمانی می­‌شود.

سازمان کارآفرینانه نسبت به سازمان­‌های معمولی، محصولات جدیدتر و بازارهای جدیدتری را ایجاد می­‌کنند. در مقابل تعاریف تک بعدی، «میلر» کارآفرینی سازمانی را پدیده­‌ای چند بعدی تلقی می­‌کند که شامل گرایش به نوآوری، پیش­‌نگری و ریسک­‌پذیری در توسعه محصولات و فنآوری است.

نوآوری ظرفیت اجراء محصولات یا خدماتی است که جدیداً طراحی شده­‌اند. درجه­‌ای از نوآورانه بودن، کارکردی است که منجر به تغییر اساسی در عملیات سازمان می­‌شود. پیش­‌نگری به عنوان جستجوی فعال فرصت­‌های جدید تعریف شده است. به عبارت دیگر تمایل به شکل­‌دهی محیط بجای برخورد انفعالی با محیط و یا تمایل به آغاز کردن فعالیتی که رقباء‌ را به واکنش وا دارد را پیش­‌نگری گویند. ریسک­‌پذیری نیز تمایل به جذب منابع برای فعالیت­‌های مخاطره­‌آمیز در قلمرویی ناشناخته در حالتی منطقی و محاسبه شده است.

عوامل توسعه کارآفرینی سازمانی

داگلاس لوبر از صاحب‌نظران کارآفرینی بر این باور است که سه دسته عوامل باعث توسعه کارآفرینی سازمانی می­‌شوند که عبارتند از:

۱. عوامل درون سازمانی

۲. محیط بیرونی

۳. ویژگی­‌های فردی

 نمودار ۱: مدل کارآفرینی سازمانی کوراتکو و نافزیگر

ادبیات کارآفرینی سازمانی چیست نشانگر آن است که عوامل متعددی، هم در درون، و هم در خارج از سازمان می­‌تواند باعث ارتقاء ‌کارآفرینی گردد. «هورنزبی» بر این باور است که عوامل درونی سازمانی که مدیریت بر روی آنها کنترل دارد و به رفتار کارآفرینانه کمک می­‌کنند، عبارتند از: حمایت مدیریت، آزادی عمل و استقلال کاری، پاداش-تقویت، دسترسی زمانی، و مرزهای سازمانی. حمایت مدیریت به ایجاد شرایط حمایتی کارآفرینانه اشاره دارد؛ ارزش­‌ها و نقش‌هایی که امکانات مالی را فراهم می­‌کنند و از ایده­‌های کارکنان استقبال می­‌نمایند.

استقلال کاری و آزادی عمل نیز بدان معنی است که کارکنان در حوزه کاری خود،‌ توانایی تصمیم­‌گیری داشته باشند. یک ساختار پاداشی مناسب، افراد را برای ادامه فعالیت­‌های کارآفرینانه ترغیب می­‌نماید. دسترسی زمانی به معنی داشتن زمانی کافی برای کار بر روی پروژه­‌های کارآفرینانه مورد نیاز است. نهایتاً، مرزهای سازمانی اشاره به شرایط سازمانی دارد که کارکنان را برای انجام وظایف کاری خود فراتر از شرح وظایف محدودی که برای آنها تعریف شده، ترغیب می­‌نماید.

کارآفرینی از طریق محیط بیرونی

کارآفرینی همچنین از طریق محیط بیرونی ارتقاء‌ می­‌یابد. محیط کارآفرینانه عبارت‌ست از ترکیب عوامل کلان اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و همچنین دسترسی به کمک و حمایت. «جنیاوالی و فوگل» نیز چارچوبی از عوامل محیطی را که بر کارآفرینی اثر گذارند، در قالب پنج مورد بیان می­‌کنند:‌ خط‌مشی و رویه­‌های حکومت (دولت)، شرایط اقتصادی- اجتماعی، مهارت­‌های کسب‌وکار و کارآفرینی، کمک‌های مالی و کمک‌های غیرمالی.

خط‌مشی­‌های دولتی شامل حذف موانع و کاستی­‌های بازار و مقررات سخت‌گیرانه است که کارآفرینی را محدود می‌سازند. شرایط اقتصادی-اجتماعی به نگرش‌های مطلوب جامعه به کارآفرینی اشاره دارد. مهارت­‌های کسب‌وکار و کارآفرینی اشاره به سطح مهارت­‌های فنی و کسب‌وکاری دارد که کارآفرینان بالقوه دارا هستند. حمایت مالی بیان می­‌کند که کارآفرینان باید برای شروع پروژه­‌ها، تنوع‌سازی محصولات و خدمات، و رشد و توسعه، پول لازم در اختیار داشته باشند. حمایت غیرمالی نیز به شبکه­‌هایی که موجودند، اشاره دارد.

ویژگی­‌های فردی نیز می­‌تواند تأثیر مهمی در ارتقاء کارآفرینی سازمانی چیست داشته باشد. این ویژگی­‌ها می­‌تواند شامل:‌ نیاز به استقلال، مرکز کنترلی،‌ میل به اعمال ریسک، تسلط  و برتری، انرژی زیاد، پشتکار و انگیزه دستیابی به هدف باشد.

ویژگی‌های سازمان‌های سنتی و سازمان‌های کارآفرین

برای مقایسه ویژگی­‌های سازمان­‌های سنتی و سازمان­‌های کارآفرین، جدول شماره ۱، ویژگی­‌های آن‌ها را از نه بعد مختلف مورد ارزیابی قرار می­‌دهد.

اگر سازمان­‌ها نیازمند دگرگونی هستند تا در بازارهایی که امکان موفقیت وجود دارد، حضور داشته باشند و واحدها و هم‌چنین بوروکرات‌ها را به کارآفرینان مبدل سازند، توسعه کارآفرینی درون‌سازمانی امری ضروری و اجتناب­‌ناپذیر است.

جدول ۱: مقایسه ویژگی­‌های سازمان­‌های سنتی و کارآفرین