1. خانه
  2. مقالات
  3. رهبری
  4. شایستگی‌ها و مهارت‌های مدیریت

شایستگی‌ها و مهارت‌های مدیریت

شایستگی های مدیریت

شایستگی‌ها و مهارت‌های مدیریت

5/5 - (15 امتیاز)

آیا شما شایستگی های مدیریت و رهبری را دارید؟

شایستگی های مدیریت و مهارت های وابسته به آن از جمله موضوعاتی است که در عصر کنونی اهمیت بسزایی پیدا کرده است. برای تشریح اینکه مدیران چه اقداماتی انجام می­‌دهند، سه رویکرد مهم قابل شناسایی است:

 

  • ثبت فعالیت­‌های کاری مدیران هم‌چون: گفت‌وگو با تلفن، خواندن گزارش‌ها و نشریه‌ها، ارائه سخنرانی و غیره (رویکرد رفتاری)؛
  • انجام وظایف (صاحب‌نظرانی مانند هنری فایول و گیولیک)؛ و
  • انجام نقش­‌ها که مشاهده‌کننده، یک تصمیم مدیر را به یک فعالیت نسبت می­‌دهد (اندیشمندانی مانند مینتزبرگ)

سطوح مدیریت

در سازمان­‌ها، سطوح مدیریت شامل موارد ذیل است:

 

  • سطح مدیریت عالی: مدیران عالی عموماً به وظیفه سیاست‌گذاری و تصمیم­‌گیری می­‌پردازند.
  • سطح مدیریت میانی: وظیفه عمده مدیران میانی ایجاد هماهنگی و تنظیم روابط در داخل سازمان است.
  • مدیریت عملیاتی: مدیرانی که مجموعه­‌ای از افراد صف (عملیاتی) را برای ارائه خدمات به ارباب رجوع هدایت می­‌کنند. جزء مدیران عملیاتی محسوب می­‌شوند.

شایستگی های مدیریت

کتز و کاهن دو تن از صاحبنظران مدیریت بر این باورند که مدیران بایستی دارای سه نوع مهارت مدیریتی باشند. این شایستگی های مدیریت عبارتند از:

۱. مهارت فنی

عبارت است از توانایی بکارگیری دانش، روش‌ها، فنون و تجهیزات موردنیاز برای انجام یک وظیفه تخصصی که از طریق تجربه، آموزش و کارآموزی بدست می­‌آید.

۲. مهارت انسانی

این مهارت به توانایی کارکردن با دیگران مربوط است که شامل توان ارتباطی، درک نیازهای انگیزشی و بکارگیری رهبری مؤثر است.

۳. مهارت مفهومی (ادراکی)

عبارت است از توانایی درک پیچیدگی‌های کلی سازمان، توان تجزیه و تحلیل مسائل و قدرت تصمیم­‌گیری، با در نظر گرفتن اهداف کلی سازمان.

 

هر چند که این مهارت‌ها برای تمامی سطوح مدیریت موردنیاز است، ولی بهر حال اهمیت این مهارت‌ها در سطوح مختلف مدیریت، متفاوت است. بگونه­‌ای که مدیران سطوح عالی سازمان باید دارای مهارت‌های ادراکی بالایی باشند و مهارت فنی برای اینگونه مدیران از اهمیت کمتری برخوردار است. شایستگی مدیریت

 

ولی برعکس، مدیران عملیاتی باید از مهارت فنی بالایی برخوردار باشند و مهارت ادراکی اهمیت کمتری دارد. مهارت انسانی نیز برای تمام سطوح مدیریت یکسان است. زیرا در تمامی سطوح، مدیران باید «با» و «بوسیله دیگران» کار کنند و برای کار کردن با دیگران مهارت انسانی مورد نیاز است.

ویژگی‌های یک مدیر اثربخش

«دراکر» ویژگی­‌های مدیر اثربخش را در قالب هشت مورد بیان می­‌کند:

 

  • تشخیص اینکه چه چیزهایی نیاز است که انجام شود؛
  • درک ماهیت موسسه­‌ای که در آن فعالیت می­‌کند؛
  • ایجاد برنامه­‌های عملیاتی؛
  • مسئولیت­‌پذیری در مقابل تصمیم‌های متخذه؛
  • مسئولیت­‌پذیری برای برقراری ارتباطات؛
  • تمرکز بر روی فرصت­‌ها بجای مسائل و مشکلات؛
  • برگزاری جلسات سازنده و ثمربخش؛
  • اندیشیدن و گفتن «ما» بجای «من».

شش حوزه شایستگی مدیریت

با توجه به مطالعات صورت گرفته توسط صاحبنظران مدیریت، مجموعه­‌ی شایستگی­ مدیریت و مهارت های وابسته به آن را می­‌توان در قالب شش حوزه‌ی اصلی تقسیم­‌بندی نمود. میزان این شایستگی­‌ها در مدیران کشورهای مختلف، متفاوت است. این «شایستگی مدیریت» عبارتند از:

۱. هوش شناختی

  • تفکر سیستمی: دیدن موقعیت‌ها به عنوان رویدادهای علی و پی بردن به جریان اطلاعات، تعامل افراد و تولید محصولات و خدمات در درون یک سازمان و یا یک جامعه
  • تشخیص الگو: دیدن مضامین، موضوعات یا الگوها در رخدادهای به ظاهر تصادفی

۲. شایستگی­ های هوش عاطفی

۳. شایستگی­ های خود مدیریتی

  •  خودکنترلی عاطفی: زیستن با عواطف مزاحم و مختل‌کننده و میل به بهره­‌مندی از دیگران.
  • انطباق‌پذیری: انعطاف‌پذیری در انطباق با موقعیت‌های در حال تغییر و کنترل شرایط ابهام­‌آلود.
  • موفقیت‌گرایی: تحریک برای بهبود عملکرد جهت دستیابی به استانداردهای نهایی سرآمدی.
  • نقطه‌نظر مثبت: داشتن دیدگاه و نقطه‌نظر مثبت درباره­‌ی افراد، رویدادها و آینده.

۴. شایستگی­ های هوش اجتماعی

۵. شایستگی­ های آگاهی اجتماعی

  • همدلی: درک کردن عواطف و احساسات و دیدگاه­‌های دیگران، و فعال نمودن علائق در آنها.
  • آگاهی سازمانی: تفسیر وضع جاری، شبکه­‌های تصمیم‌ها و سیاست‌ها در سطح سازمان.

۶. شایستگی­ های مدیریت روابط

  • رهبری الهام‌بخش: هدایت کردن و برانگیختن افراد با بینش جذاب و گیرا.
  • نفوذ: استفاده از طیفی از تاکتیک­‌ها برای متقاعدسازی
  • مربی‌گری و مرشدی: ایجاد توانایی­‌ها در دیگران از طریق بازخور و هدایت.
  • مدیریت تضاد: حل مسائل و مشکلاتی که در اثر عدم توافقات مخرب ایجاد شده است.
  • کار تیمی: همکاری و تیم‌سازی

امتیاز به این مطلب

5/5 - (15 امتیاز)

مطالب بیشتر

برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
شایستگی های مدیریت
در باشگاه تغییردهندگان هارمونی+ باش!هارمونی‌پلاس
+