هفت عادت مردمان مؤثر را از طریق برنامه رشد فردی در درونتان تثبیت و نهادینه کنید
کتاب هفت عادت مردمان موثر اثر استفان کاوی نویسنده مشهور آمریکایی، یکی از موثرترین کتابهاییست که در حوزه موفقیت و روانشناسی منتشر شده است. و در طول تاریخ فروش کتابهای روانشناسی بیش از ۲۵ میلیون نسخه از سال انتشار (۱۹۸۹ میلادی) به فروش رفته است. کاوی در مقدمه کتاب میگوید که من قوانین این کتاب را ایجاد نکردهام. و فقط آنها را شناسایی کردهام.
این شناسایی به واسطه پژوهشی بوده است که برای رساله دکترای او اتفاق افتاد. و اذعان میکند که من ۲۰۰ سال کتابها و مقالات منتشره در حوزه موفقیت و روانشناسی را بررسی و مرور کردم. این مرور پژوهشی باعث شد تا بتوانم چنین قوانین تغییرناپذیری را برای مردم کشف کنم که میخواهند اثرگذار باشند. و همین نام کتاب را رقم زده است «هفت عادت مردمان موثر». در این یادداشت میخواهیم در این رابطه بحث کنیم که برنامه رشد فردی (برف) میتواند بستر مناسبی برای اجرای این هفت عادت را فراهم کند.
چهار کلیدواژه جادویی
چه زیبا این چهار واژه کلیدی کتاب در کنار هم قرار گرفته است. و همین کلیدواژهها و محتوای عمیق مبتنی بر آن توانسته است فروش فوقالعاده کتاب را در سراسر جهان رقم بزند.
هفت
هفت، هفتمین عدد از سری اعداد طبیعی است که ارزش ویژهیی در ادبیات و فرهنگ عامه دارد. در بیشتر ادیان و آیینها عدد هفت مقدس شمرده شده است. به عنوان مثال، در کتب تورات، انجیل و قرآن از هفت آسمان نام برده شده است. هفت مراتب مختلف ارتقاء و رشد معنوی را نشان میدهد. آسمان استعاره از بالا رفتن از پلههای ترقی، موفقیت و رستگاری است. از جمله، شبان و روزان ما براساس هفت میگردد. و هفتههای سال ما را میسازد. و عجیب است که هفتهها اساس تقسیمبندی ما در تقویم قرار گرفته است. و همیشه برای انجام کاری متأسفانه حواله «از شنبه…» را میدهیم!
عادت
عادت، به قاعدهمندیهایی گفته میشود که در اثر تکرار منظم و پایدار به وجود آمدهاند. عادات میتوانند فردی، سازمانی و اجتماعی باشند. شخص، سازمان یا جامعه در صورت رعایت نکردن عادات، مورد مجازات قرار نمیگیرد. بلکه میزان اثربخشی و مؤثر بودن به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. براساس پژوهشهای صورت گرفته بیش از ۴۰٪ از فعالیتهای روزانه ما براساس عادات ما انجام میگیرد. برای اینکه انرژی زیادی از ما نگیرد. بنابراین، عادات خوب و عالی ما میتوانند ما را به نتایج عالی برسانند. و موفقیت را نصیب ما کنند. کتاب «قدرت عادت» از کتابهای فوقالعادهای است که میتوانید در این زمینه مطالعه کنید.
مردمان
مردمان، طبق تعریف لغتنامه دهخدا به مردم، خلایق، خلق، و آدمیان میگویند. بنابر این تعریف، مردمان همه افراد را در بر میگیرد. و استثنایی در این خصوص وجود ندارد. همه افراد در همه ردههای شغلی، چه مرد یا زن، بزرگ یا کوچک، و در هر سنی میتوانند از این هفت عادت استفاده و خود را اثرگذار کنند.
مؤثر
مؤثر، در ادبیات مدیریت عملکرد خواه فردی یا سازمانی، دو واژه اصلی وجود دارد که میتواند عملکرد را تعریف کند: کارآیی و کارآمدی. کارآیی یعنی انجام درست کار و کارآمدی یعنی انجام کار درست. بر این اساس عملکرد یعنی انجام درست کار درست خواهد بود. به این معنی که ما بتوانیم با منابع حداقلی به حداکثر منافع و اهدافی که در نظر داریم دست پیدا کنیم. و این در سایه انجام کارها براساس عاداتی است که بتواند با کمترین انرژی انجام گیرد. و این تمام حرفی است که استفان کاوی در این کتاب میخواهد بگوید.
اینکه شما بتوانید عاداتی را در خود به وجود آورید تا اثربخشی و تأثیرگذاریتان به بالاترین حد ممکن برسد. اگر این اتفاق بیفتد آنگاه شما رهبری تأثیرگذار خواهید بود. اکنون ببینیم چگونه میتوانیم از برنامه رشد فردی (برف) استفاده کنیم تا این هفت عادت مردمان موثر را در زندگی شخصی و جمعی پیادهسازی کنیم. ابتدا ببینیم برنامه رشد فردی چیست؟
برنامه رشد فردی (برف) چیست؟
«برنامه رشد فردی (برف)» راهکاری است که به افراد کمک میکند تا مهارتهای رهبری تغییر و رشد شخصی را در خودشان تقویت کنند. برف به عنوان راهکاری برای تغییر فردی و توسعه شخصی به کار گرفته میشود. و فرصتی را برای آنها فراهم میکند تا بتوانند مهارتهای توسعه فردی و رشد رهبری را در خود پرورش دهند.
بخش اول: معماری زندگی
مرحله ۱: رسالت زندگی
مقصد، مأموریت، ارزشها و چشمانداز خود را تعریف و تنظیم کنید.
مرحله ۲: تحلیل زندگی
قوتها، ضعفها، فرصتها، تهدیدها و چالشهای خود را برای دستیابی به رسالت زندگیتان کشف کنید.
مرحله ۳: نقشه زندگی
اهداف زندگیتان را تعریف و نقشهی زندگی خود را براساس ارتباط علت و معلولی بین این اهداف ترسیم کنید.
بخش دوم: طرحریزی زندگی
مرحله ۴: کارت زندگی
شاخصها و سنجههای هدایت زندگی خود را تنظیم کنید.
مرحله ۵: همسویی زندگی
ذینفعان مختلف را شامل وجودتان، خانوادهتان، دوستانتان، و مدیرانتان را با رشد خود همسو کنید.
مرحله ۶: فعالیت زندگی
کارها و ابتکارات خود را برای دستیابی به اهداف زندگی اولویتگذاری کنید. از امروز برای رسیدن به فردا استفاده کنید.
بخش سوم: اندازهگیری زندگی
مرحله ۷: پایش زندگی
برای دستیابی به رسالتتان و رسیدن به اهدافتان داده و اطلاعات جمعآوری کنید و پایش کنید که به چه میزان به آنها نزدیک شدهاید.
مرحله ۸: ارزیابی زندگی
فرصتها، استعدادها، مهارتها، دانش و شایستگیهای جدید را ارزیابی کنید و از آنها غفلت نکنید.
مرحله ۹: تغییر زندگی
اگر میبینید که موانع و سرعت رشد شما کند شده است یا این مسیر همان مسیری نیست که باید ادامه دهید، مسیر دستیابی به رسالتتان و رسیدن به اهدافتان را تغییر دهید.
ارتباط ۷+۱عادت مردمان مؤثر با مراحل برنامه رشد فردی
عادت اول: اهل عمل باشید!
مرحله ۸ و ۹: خود را ارزیابی و در مواردی که باید تغییر کنید برنامهای برای تغییر طرحریزی و عملیاتی کنید (ارزیابی و تغییر زندگی)
عادت دوم: ابتدا پایان را ببینید!
مرحله ۱: رسالت زندگی خود را تعریف کنید تا در زندگی متمرکز عمل کنید (رسالت زندگی)
عادت سوم: نخست کارهای نخست را انجام دهید.
مرحله ۲ و ۳ و ۴ و ۶: ابتدا تحلیل درستی از خود داشته باشید (قابلیتها و فرصتها)، اهداف خود را تدوین کنید (نقشه زندگی)، سنجههای اندازهگیری را تنظیم (کارت زندگی)، و سپس فعالیتهای روزانه خود را اولویتبندی (فعالیت زندگی) و به اهداف متصل کنید.
عادت چهارم: برنده-برنده فکر کنید.
مرحله ۵: با خانواده، همکاران و دوستانتان برای همافزایی بیشتر گفتوگو کنید و در جهت تحقق اهداف و مأموریت آنها تلاش کنید (همسویی زندگی).
عادت پنجم: قبل از اینکه درکت کنند دیگران را درک کنید.
مرحله ۵: با خانواده، همکاران و دوستانتان در جهت درک بیشتر اهداف، احساسات و افکار آنها گام بردارید و با آنها همسو شوید (همسویی زندگی).
عادت ششم: با دیگران مشارکت کنید.
مرحله ۵: با خانواده، همکاران و دوستانتان در جهت مشارکت بیشتر برای دستیابی به رسالت و اهداف خود و آنها شوید (همسویی زندگی).
عادت هفتم: اره خود را تیز کنید.
مرحله ۷: در دورههای زمانی کوتاه، شرایط و وضعیت خود را پایش و در جهت یادگیری بیشتر حرکت کنید (پایش زندگی).
عادت هشتم: صدای خود را کشف و الگوی منحصربهفرد خود را طراحی کنید.
مراحل ۱ تا ۹ برنامه رشد فردی را به عنوان «بوم مدل زندگی» طراحی و تکمیل کنید. عادت هشتم کتاب دیگری از استفان کاوی است.
مشق تغییر
اکنون برنامه رشد فردی (برف) خود را طراحی و تکمیل و آن را به صورت روزانه اجرا کنید. با برنامه رشد فردی (برف) این هفت عادت در درون شما تقویت، تثبیت و نهادینه میشود. و شما هم در زمره افراد مؤثر و اثرگذار قرار بگیرید.