کتاب مدیریت فرایند کسب‌وکار و کارت امتیازی متوازن به شما کمک می‌کند تا عملکرد استراتژیک خود را با فرایندهای عملیاتی پیوند بزنید.

اگر چه کتاب مدیریت فرایند کسب‌وکار قبل از کتاب رهاورد تلاش ترجمه شد. اما پس از آن به زیور نشر آراسته می‌شود. این اثر نیز همانند قبلی یک برگردان از الگوهای تجربه و گردآوری‌شده سازمان‌های غربی است. باید اذعان کرد که حوزه مشاوره‌ی مدیریت مملو از موفقیت‌ها و یادگیری‌ها در پروژه‌هایی از این دست است.

موفقیت‌ها و یادگیری‌ها در کارکرد ابزارهایی که اغلب از آن سوی آب آمده است. و بر اساس رقابتی فزاینده، موج جامعه، الزامی قانونی، مُد مدیریتی و یا هر دلیل دیگر در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به نظر می‌رسد هر جا موفقیت و یا یادگیری بوده است، یک عنصر بیش از همه تأثیر خود را بروز داده است: رهبری.

چرا این کتاب ترجمه شد

در طول این سال‌ها با مدیران مختلفی در صنایع متعدد با هدف آموزش، پژوهش و مشاوره این ابزارها برخورد داشته و کار کرده‌ام. در این مسیر تجارب و درس‌های آموختنی بسیاری را در کوله‌بار خویش اندوخته‌ام. موفقیت یا یادگیری در بکارگیری این ابزارها در گرو مؤلفه اساسی برای درک منطق اصلی در پس این ابزارها بوده است. و اینکه مدیران سازمان‌ها در داشتن ویژگی‌های هدایت و رهبری سازمانی با یکدیگر متفاوت بوده‌اند.

برخی اختلاف را در عوامل محیط کلان و رقابت بین جامعه صنعتی ما و غرب در بکارگیری این ابزارها می‌دانند. و برخی دیگر آمادگی فضای فرهنگی درون‌سازمانی در قبال پذیرش دانش جدید مدیریت. و بعضی نیز موارد دیگری را دلیل موفقیت و یا شکست می‌دانند.

صرف نظر از این اظهارات، شاید بتوان گفت الگوسازی [Modelling] براساس تجارب، شرایط و محیط سازمان‌های  ایرانی دلیل اصلی است. که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. البته بعضی در این راه قدم‌های خوبی برداشته‌اند، ولی به قول یک مثل قدیمی: « با یک گل بهار نمی‌شود!»

ساخت الگوهایی بر مبنای درک منطقی چرخه رهبری در سازمان که اولاً بتواند سه بُعد حیاتی استراتژی، فرایند و کارکنان را به یکدیگر پیوند دهد. و ثانیاً کارکرد هر یک از ابزارها را در این چرخه شناسایی نماید. کاری است که باید توسط مجموعه‌ای از دانشگاهیان، صنعتگران و مشاوران به سرانجام درستی برسد.

کاری که شاید بخش عمده‌ای از آن وظیفه دفاتر ارتباط صنعت با دانشگاه بوده است. دانشگاهیان تجارب عالی صورت گرفته در صنعت را به رسمیت بشناسند. صنعتگران (البته بخش خصوصی که در لبه تیز رقابت قدم می‌زنند) اجازه دهند تا نظریه‌های نوین در یک محیط واقعی تجربه شود. و مشاوران نیز با ارتقاء دانش مدیریت و دادن چارچوبی به تجارب صنعتی همانند پلی برای اتصال بین این دو جزیره جدا از هم عمل کنند.

کارت امتیازی متوازن و پیوند آن با مدیریت فرایند

چند سالی است که از ابزار مدیریتی کارت امتیازی متوازن (آن هم بیشتر از نسل اولش: سیستم ارزیابی عملکرد) در ایران استفاده می‌گردد. و بعضی از سازمان‌ها نیز در کوتاه‌مدت نتایج خوبی از آن گرفته‌اند.

صحبت با مدیران و کارشناسان بعضی از شرکت‌هایی که کارت امتیازی متوازن را در ایران به کار گرفته‌اند. آنچنان رابطه علت و معلولی بین شایستگی کارکنان، بالندگی فرایند و نتایج چشمگیر ایجاد نکرده است. حتی دیده می‌شود که در رابطه‌ی بین منظرهای کارت در طول یک دوره زمانی، یک منظر سبز سبز است و منظری دیگر قرمز قرمز! وقتی پرسیده شد:

«چرا مشتری شما در طول این ماه‌ها راضی بوده است، اما شرایط مالی شما نگران‌کننده است».

پاسخ قانع‌کننده‌ای دریافت نشد.

بگذریم از اینکه در بعضی از شرکت‌های بزرگ، رابطه بین بکارگیری این ابزار و تحقق پیش‌بینی سود سهام [EPS] معکوس بوده است. از این رو، اخیراً نیاز به دوره آموزشی کارت امتیازی متوازن پیشرفته نیز به جمع نیازهای آموزشی سازمان‌ها افزوده شده است.

همانطور که در اول این گفتار اشاره شد، رهبر سازمان سه مسئولیت سترگ را بر دوش دارد:

• کارکنانی شایسته پرورش دهد؛
• فرایندها را بالنده کند؛ و
• از این دو عنصر برای دستیابی به نتایج چشمگیر در راستای حرکت به سمت چشم‌انداز و اجرای استراتژی بهره کافی و وافی را ببرد.

از طرف دیگر، مدیران نه تنها یک رابطه منطقی بین این ابعاد به واسطه نداشتن الگو برقرار نکرده‌اند. بلکه به دلیل فقدان اولین صفت رهبران متعالی، شکیبایی، نگاهی بلندمدت نداشته‌اند. و این بزرگترین معضل سازمان‌های ماست: نداشتن الگو و شکیبایی.

فهرست مطالب کتاب

این کتاب در شش فصل تدوین شده است:

• • فصل اول: دنیای تغییر
  • فصل دوم: چگونه فرایند می تواند استراتژی را پیش ببرد؟
  • فصل سوم: فرایند استراتژیک
  • فصل چهارم: نقشه استراتژی
  • فصل پنجم: کارت امتیازی متوازن و ابتکارات استراتژیک
  • فصل ششم: نتیجه‌گیری