استراتژی و فرایند نوآوری شرکتی و کارآفرینی سازمانی در شرکت گوگل
نوآوری شرکتی گوگل از طریق استراتژی و فرایند کارآفرینی سازمانی‌ش باعث شده است تا نتایج شگفت‌آوری را به دست آورد. گوگل وقتی آغاز به كار كرد که سرگی برین، دانشجوی دانشگاه استنفورد، برای آشنایی با لری پیج، که در دانشگاه مورد توجه بود، در اطراف پردیس دانشگاه قدم مي‌زد. اولین باری که همدیگر را ملاقات کردند، در مورد همه چیز اختلاف نظر داشتند. اما یک سال بعد، انرژی خود را برای تشکیل یک موتور جست‌وجو همسو کردند. و در سال ۱۹۹۷، نام پروژه خود را گوگل نامیدند. نام شرکت گوگل، از واژه‌ی ریاضی «گوگول» يعني عدد ۱ و جلوی آن ۱۰۰ صفر، گرفته شد.
حیرت‌انگیزترین نرخ رشد
این شرکت یکی از حیرت‌انگیزترین نرخ‌های رشد كسب‌وكار را در تاریخ تجربه کرده است. تنها یک سال پس از اینکه برین و پیج کار را با هم آغاز کردند. دسامبر سال ۱۹۹۸، مجله پی‌سی، گوگل را به عنوان یکی از ۱۰۰ سایت برتر آن سال اعلام کرد. اين مجله اعلام کرد که گوگل به طور استثنايي در «بازگشت نتایج بسیار مرتبط» موفق بوده است. در فوریه ۱۹۹۹، هشت کارمند گوگل از دفتر اصلی خود واقع در گاراژی خارج شدند. و به دفتری در پالوآلتو نقل مکان کردند. و پس از آن، در ماه اوت همان سال به سیلیکون ولی رفتند.
شرکت گوگل، در ماه اوت سال ۲۰۰۴ با قیمت اولیه هر سهم ۸۵ دلار عرضه شد. تا می ۲۰۰۸، قیمت سهام به ۵۸۰ دلار در هر سهم رسید. هرچند رکود اقتصادی در سال ۲۰۰۹ باعث افت قیمت تا ۴۰۰ دلار شد. این افزایش باورنکردنی تا حد زیادی به محیط کارآفرینانه گوگل مربوط بود. محيطي كه در آن اختراعات و محصولات جدید توسط کارکنان با انگيزه و کارآفرین ساخته می‌شود. در سال ۲۰۰۹، گوگل توجه به گزینه‌های تجدید ساختار به منظور ترویج جریان بیشتری از ایده‌های جدید و نوآورانه را آغاز کرد.
محصولات نوآورانه گوگل
در سال ۲۰۰۰، کارکنان گوگل نسخه‌ای از گوگل با ۱۳ زبان را منتشر کردند. و سال بعد از آن پروژه دیگری به نام گوگل ادوردز را راه‌اندازی کردند. در واقع گوگل ادوردز خدمات پرداخت به ازای هر کلیک است تا محصولات شرکت‌های بزرگ و کوچک به صورت آنلاین در دسترس خریداران بالقوه قرار بگیرند. در نوامبر سال ۲۰۰۰، اين شركت، گوگل آنالیتیکس را منتشر كرد. برنامه‌ای است که به شرکت‌ها برای اندازه‌گیری اثربخشی کمپین‌های ادوردز و هم‌چنین سایت آن‌ها کمک می‌کند. برنامه ادوردز به گوگل در دو برابر کردن سود بین سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۸ کمک کرد. طی آن گوگل از سود ۶/۳ میلیارد دلاری به سود ۱۳/۱ میلیارد دلاری رسید.
در سال ۲۰۰۱، گوگل با ۲۶ زبان مختلف دردسترس قرار گرفت. و ۳ میلیارد سند فهرست‌بندی و در دسترس کاربران قرار داده شد. در اوایل سال ۲۰۰۲، تعداد زبان‌های نسخه گوگل به ۷۲ زبان افزایش یافت (از جمله زبان کلینگون). و در ژانویه سال ۲۰۰۳، انجمن گویش آمریکا «گوگل» را به عنوان پر استفاده‌ترین واژه در سال ۲۰۰۲ انتخاب کرد. در اوایل سال ۲۰۰۴، گوگل ۶ میلیارد عنصر را فهرست‌بندی کرده بود. و مقر خود را به دفتر جدید و بزرگتری انتقال داد که در آن کارکنان در محیطی شبیه دانشگاه كار مي‌كردند.
پس از آن گوگل لوکال (بعدها گوگل پلیسس نام گرفت) به معنی خدمت جست‌وجوی محلی راه‌اندازی شد. که به کاربران اجازه می‌دهد تا با سرعت بیشتری خدمات محلی را مکان‌یابی کنند. گوگل مپس در اوایل سال ۲۰۰۵ آغاز شده بود. و آوریل همان سال، گوگل امکان نمایش‌های ماهواره‌ای و ارائه مسیریابی از مکاني به مکان دیگر را برای کاربرانش فراهم کرد. در واقع، نه تنها این ویژگی بر روی رايانه، بلکه در تلفن‌های همراه هم قابل استفاده بود. ناگهان، کاربران جهت‌های رانندگی را از طریق پیامک در دسترس دیدند!
استراتژی گوگل
براساس استراتژی سرمایه‌گذاری مخاطره‌آميز و نوآوری شرکتی گوگل، این شرکت خیلی زود خط‌‌مشی جدیدی را ایجاد کرد. بر طبق آن همه کارکنان اجازه داشتند ۲۰ درصد از روز کاری خود را صرف پروژه‌های شخصی کنند. هم‌چنین خط‌‌مشی عدم مجازات شکست و در عین حال، پذیرش اشتباهات را به عنوان فرايند طبیعی برای نوآوری شرکتی اعلام كرد. به عنوان مثال، پُل بوچهیت، خدمت جی‌میل را در سال ۲۰۰۱ در همان ۲۰ درصد از روز کاری خود ایجاد کرد. برای جلب کاربران به جی‌میل، کارمندان گوگل تصمیم گرفتند که خدمات پست الکترونیکی را صرفاً یک برنامه دعوتی کنند. به منظور ایجاد حساب جی‌میل، کاربر جدید باید توسط دارنده حساب موجود دعوت شود.
این ایده هوشمندانه ابتدا در کاربران این حس را ایجاد کرد که آن‌ها بخشی از گروهي منحصربه‌فرد هستند. و در سپتامبر ۲۰۰۸، جی‌میل ۲۶ میلیون دارنده حساب داشت. تعداد حساب‌های جی‌میل از تعداد حساب‌های هات‌میل در پایان سال ۲۰۰۹ پیشی گرفت. در ادامه نوآوری شرکتی گوگل، چت گوگل در سال ۲۰۰۶ معرفی شد، این خدمت به کاربران اجازه می‌داد هنگامی‌که وارد جی‌میل خودشان شده‌اند با دیگر کاربران صحبت کنند.
در جولای ۲۰۰۹، اختراعات کارمندان و برنامه‌های گوگل متنوع شد. این اختراعات شامل
- گوگل ویس؛
- گوگل ارث (که بر روی آیفون، آی‌پاد و دیگر دستگاه‌های تلفن همراه موجود است)؛
- گوگل ترنسلیت (بین ۴۱ زبان مختلف)؛
- گوگل بوک سرچ؛
- اوپن‌سوشیال؛
- گوگل رمنس؛
- گوگل داکس؛
- گوگل فایننس؛
- پیکاسا؛
- گوگل ریدر؛
- گوگل اسکولار؛
- گوگل کروم؛ و
- فروگل.
در ژوئن سال ۲۰۰۶، «گوگل» رسماً به عنوان یک فعل توسط فرهنگ انگلیسی آکسفورد به رسمیت شناخته شد.
محیط راحت و دوستانه
این شرکت براساس سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌آميز گوگل در طول رشد خود، محيطي راحت و دوستانه را حفظ كرد- اجازه داده شد تا سگ‌ها به محل کار آورده شوند، کارکنان شرکت درگیر مسابقات آشپزی شدند، کمک هزینه‌ي تحصیلی ارائه شد و شوخی‌هاي روز دروغ آوریل به یک سنت تبدیل شد. این شرکت هم‌چنین به اهمیت سرمایه‌گذاری بر روی كاركنان و پروژه‌ها و درگير شدن با کاربرانش آگاهی پیدا کرد. یکی از این برنامه‌ها كه در سال ۲۰۰۵ آغاز شد، تمرکز بر روی آموزش دانشجويان علوم کامپیوتر با راه‌اندازی برنامه‌هایی مانند دوره‌ي تابستاني کدنويسی بود؛ برنامه‌ای که شرکت‌كنندگان را به چالش می‌کشید تا کدی برای پروژه‌های مبتنی بر فن‌آوری از جمله موضوعات مرتبط با توسعه و صدور مجوز بنویسند. یکی دیگر از فعالیت‌ها شامل پرسش از کاربران برای تفسیر نحوه ترويج جی‌میل به دور دنیا بود و گوگل بیش از ۱۱۰۰ پاسخ ویدیویی جالب از کاربران ۶۵ کشور دنيا دریافت کرد.
علاوه بر این، در ماه اکتبر سال ۲۰۰۲، گوگل اولین کد جم یعنی مسابقه‌ی برنامه‌نویسان برای کار بر روی مسائل برنامهنویسی پیچیده در جاوا، سي‌پلاس‌پلاس، سی‌شارپ، یا وی‌بی دات‌ان‌ای را معرفی کرد. هدف از این مسابقه يافتن بهترین مهندسان برنامه‌نویس برای بازنویسی زیرساخت‌های اطلاعات در جهان بود. کد جم به صورت مکرر ادامه داشت. در ژانویه سال ۲۰۰۶، اين مسابقه با بیش از ۱۳۰۰۰ شرکت‌کننده در چین برگزار شد و در جولای سال ۲۰۱۰ در اروپا با بیش از ۱۰۰۰۰ شرکت‌کننده برگزار شد. این مسابقه هم‌چنان به تولید راه‌حل‌های مؤثر برای مسائل برنامهنویسی گذشته‌ی گوگل و پاسخ‌هایی برای آن مسائل در قالبی آنلاین و آموزشی فراهم مي‌كند.
واحد نوآوری شرکتی در گوگل
هدف واحد سرمایه‌گذاری مخاطره‌آميز و نوآوری شرکتی گوگل که در مارس ۲۰۰۹ تأسیس شد چیست. این بود که راهبردها و شيوه‌های سازمان‌های سرمایه‌گذاری مخاطره‌آميز را در عين يكپارچگی با تخصص فناوری گوگل و تشویق به نوآوری بیشتر دنبال كند. در طول سال اول، بخش سرمایه‌گذاری گوگل انتظار داشت تا تقریباً نه تنها ۱۰۰ میلیون دلار در کارآفرینان سازمانی موجود در گوگل، بلکه در کسب‌وکارهاي فناوری بيرون از گوگل سرمایه‌گذاری کند. مهم‌ترین سنجه، نرخ بازگشت مورد انتظار به جای تصمیم‌گیری‌های راهبردی بود. صنایع خاص مورد علاقه شامل اینترنت مصرف‌کننده، نرم افزار، سخت‌افزار، فناوری‌های پاک، زیست‌فناوری، و مراقبت‌های پزشکی بود. هدف سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهایی بود که منجر به یافتن راه‌حلی برای یک مسئله به روش خلاقانه و نوآورانه می‌شوند.
با چهار صفحه سایت ساده که با جمله‌بندی دوستانه و محاوره‌اي نوشته شده است، بخش سرمایه‌گذاری مخاطره‌جوی گوگل در مراحل آغازين و بذر اولیه كسب‌وكارهاي نوپا شروع به سرمایه‌گذاری کرد. اولین سرمایه‌گذاری‌ها دو شرکت پیكسازا و سیلور اسپرینگ نت‌وركس بودند. پیكسازا، که در اصل در سال ۲۰۰۸ تأسیس شد، تصاویر ثابت را به مطالب جذاب تبدیل می‌کند. سیلور اسپرینگ نت‌وركس شبکه‌های بلادرنگ را ایجاد می‌کند که به ابزاری عمومی مانند استفاده از قدرت «سنجه‌هاي هوشمند» براي ایجاد تغییرات در کسب‌وکارش اجازه می‌دهد تا به بهبود کارآیی، قابلیت اطمینان، و خدمات مشتریان کمک کند.
نهایتاً، سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌آميز گوگل امیدوار است و انتظار دارد تا نوآوری‌اش به خوبی در آینده برای سرمایه‌گذاری روی فرصت‌هاي بزرگ بعدی ادامه داشته باشد.
منبع: کتاب «کارآفرینی سازمانی» هیسریچ
